Modern toplum, varoluş, yasalar üzerine sorgulama yaptıran tematik bir roman. Imre Kertesz, çocuk denecek yaşta Nazi toplama kamplarında kalmış Macar bir yahudi. Romandaki ana karakter Gyuri Köves de toplama kamplarında kalıyor. Bu yönüyle otobiyografik bir roman. Gyuri Köves, yahudi olması nedeniyle toplama kampında tutuluyor ancak İbranice bile bilmiyor, hatta İbranice dua bile edemiyor. Karakter kendi kimliğini sorgularken, okura da kimlik kavramı sorgulatılmak istenmiş. Toplama kamplarında vahşete maruz kalanlar, bildiğimiz gibi sadece Yahudiler değildi, kitapta bunun altı çizilmek istenmiş olmalı ki Çingeneler ve siyasi görüşü farklı olanların da bahsi geçiyor. Bu bağlamda romandaki şu söz meseleyi özetliyor: "Benden değil Yahudilik kavramından nefret ediyorlar". Yaşanan vahşet tekdüze anlatılmış, nazilerin adı bile oldukça az geçiyor. Bununla vahşeti yaşatanların sadece naziler olmadığı anlatılmak istenmiş gibi. Yahudilerin Almanya'ya sevki sırasında Macar memurların çıkarları için suça ortak olduklarını da görüyoruz. Ancak topyekün bir kötüleme de mevcut değil. Ufak da olsa yapılan iyiliklerden de bahsedilmiş. Ayrıca, tekdüze anlatımla "normal" kavramı da okura sorgulatılmak istenmiş. Romanın sonundaki bir diyalogta kampın normali ile dışardaki hayatın normalinin farklı olduğuna değiniliyor. İnsanların yaşananlar hakkındaki bilgisizlikleri okuru dehşete düşürecek kadar var. Bazı Yahudiler, Almanların çalışma ahlakını yücelterek gönüllü olarak toplama kampına bile gitmek istiyorlar. Gyuri Köves toplama kampından dönerken konuştuğu kişiler olayın dehşetine, krematoryumların gerçekten var olup olmadığına odaklanıyor, bununla yazar yaşananlar hep aynı tarafları ile değerlendirildi, demek istemiş olmalı. Tramvayla evine dönerken, kendisinden bilet isteyen tramvay memuruna "biletim yok, bacağım ağrıyor" demesine rağmen "yasalar böyle" denerek tramvaydan indirilmek isteniyor. Üstelik olaya şahit olan biri de ordan uzaklaşıyor. Bu da az bir vahşet değil. Hayatta kalma mücadelesi verilen bir toplama kampından normal seyrinde akan modern hayata dönen Köves'in bir boşluğa düştüğünü, bir an caddede durup, o saatte toplama kampında yaptıklarını hatırlayıp o anı özlemesinden anlıyoruz. Varoluşunun toplama kampında son bulması gerektiğini ima eden bir söz ederek ekliyor: "ancak hayatıma devam etmem gerek".

KadersizlikImre Kertesz · Can Yayınları · 2021518 okunma

·

130 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet Ben