Yeni İngiliz solunun önde gelen temsilcilerinden Raymond Williams, bu kitapta George Orwell'in karmaşık dünyasını değişik bir yaklaşımla irdelerken Orwell konusunda son sözü söylemiş olmuyor ama tartışmaya yeni boyutlar getirdiği gibi son yıllarda eleştiri alanında, kendisinin de büyük katkılarıyla gerçekleşen yeni eğilimlerin parlak bir örneğini veriyor. Dünya görüşü ne olursa olsun bütün aydınların ilgiyle okuyup tartışacakları önemli bir kitap. (Arka kapaktan) Kitap, bir Biyografi eseri olmasının ötesinde Orwell'a keskin eleştirilerle dolu. Solcu olduğu belli olan yazar, onu verdiği eserlerle önemli bir hizmet yaptığını teslim ediyor ancak yaşadığı paradokslarla vardığı noktada yazdığı Hayvan Çiftliği ve 1984'le bazı yönlerden yanlış izlenim uyandırdığını da. 24 yaşına kadar emperyalizmin nimetleri içinde yetişmiş, doğduğu Bruma ve sonradan Londra'da iyi eğitim almış, Eric Blair'in özellikle imparatorluk polisliğinde gördüğü, yerel halka faşizan ve ayrımcı davranışlar sonunda istifa edip, ilk romanı #brumagünleri 'nde kullandığı takma isim #georgeorwell 'a dönüşmesini, burjuva çevresinden çıkıp işçi sınıfını gözleme girişip Londra ve Paris'te fakir semtlerde oturmasını kısaca duyarlı bir yazara dönüşümünü övüyor. Kendisini anti komünist - devrimci sosyalist sayan Orwell'ın İspanya İç savaşında devrimci milis olarak ön saflarda savaştığını, boynundan yaralandığını ve Barcelona'da Franco faşizminin ardından oluşan sınıfsız devrimci hayatı ve sonra da geri gelen kapitalizmi yaşadığını anlatıyor. Ancak ülkesine geri dönen Orwell'ın önce anti-komünist, 2.dünya savaşıyla Troçki-Stalin Sovyet sistemi karşıtı olduğunu belirtiyor. İşte Orwell'ın bazı deneme ve sonraki eserlerine yansıttığı paradoks da burada beliriyor yazara göre. 30'larda yazdıkları ile 40'larda yazdıkları arasındaki belirgin fark; temelinde eleştirisini yaptığı bir yazarın, toplumun işe yaramayan %85'inin göz ardı edilerek kalanların idaresi altında yönetici sınıfın bulunduğu tezini reddedip sonra kabulü gerçeği. 'Kimin İngiltere'si' sorgusunda topa tuttuğu burjuva aristokrasisi ile aydınlara, savaş şartlarında vatansever radikal dönüşüm. Ona göre bu durum; gerek son ve ünlü eserlerinin Soğuk savaş sırasında liberaller tarafından Sovyet ama genel komünist sosyalist düzen karşıtlığına örnek gösterilmesi gerekse tahayyül ettiği kötü gelecek senaryosundaki bariz açıklarla onulmaz yaralar açabilmiştir. Aslında; yapıtlar roman formunda dönemi için iyidir elbette fakat yarattığı sonuçlar farklıdır. Son bölümde 1984 yılında son kitabı 1984 için yazdığı bölüm ise; tutmayan tahminler ve yaşanan paradoksu gözler önüne sermesi oldukça iyiydi. 1947'de Orwell'ın da katkıda bulunduğu bir dergide editörlük yapan yazarın kitabını Orwell'ın 70. Ölüm yıldönümünde kütüphanemden çıkarıp tekrar okudum. Burjuva doğup erken yaşta bilinçlenip sınıf ayrımcılığına karşı duruş sergilemiş büyük yazarı yadetmek ve hâlâ değerlerini koruyan pek çok eserinin değişik yorumu da hafızamda yerini buldu. Hem yapıtlarının edebi ve sosyolojik yorumları hem de yaratacağı tortuyu merak ederseniz, bu kısa kitabı okuyun: Pişman olmazsınız.

OrwellRaymond Williams · Afa Yayınları · 19854 okunma

·

81 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hayat Bu