Kitaptan ziyade bir tespih incelemesi olacak bu. Youtube'da çeşitli programların kayıtlarını izlemek en büyük zevklerimden biri. Hafta sonları elimde içkimle bazen bir film, bazense sevdiğim bir akademisyenin, yazarın vs. konuk olduğu bir programı reklamsız olarak, kesintisiz olarak oturup izliyorum. İşte nasıl denk geldiyse ben o sırada bir şeye dalmışken Pelin Çift'in sunduğu (ki kendisini pek sevmem) Gündem Ötesi programının bir bölümü denk geldi. 5 10 dakika izleyince kopamadım programdan. Bir masa dolusu tespih vardı ve iki adam o tespihlerin özelliklerini anlatıyorlardı. İnanın o programa kadar tespihle hiçbir ilişkim yoktu. Nihayetinde tespihin çok yabancı olduğu bir kültüre özenip onu benimseyerek geçti ergenlik sonrası üniversite yıllarım. Ben rock seven, rock dinleyen, küpe takan, dövme seven bir tipim. Fakat bu programı izleyince tespihe yönelik ciddi bir merak oluştu bende. O güne kadar dini bir araç ve kenar mahalle sırtlanlarının mütemmim cüzü olan tespihin bir aksesuar hatta bir mücevher olabildiğini gördüm. Düştüm peşine, bir şeyler okumaya, izlemeye başladım. Okudukça sardı konu. Daha önce puro üzerine yazdığı kitabı okuduğum, gurme olarak bilinen Deniz Gürsoy'un tespih üzerine yazdığı bu kitabı buldum. Atatürk'ün tespihleri sevdiğini öğrendim. Benim tespihe bakış açım 180 derece değişti bir anda. Baya sevmeye başladım tespihleri. Fakat bu kez de işin rengi başka türlü değişti. Sizin o dini araç ya da mafyavari tiplerin ellerinden eksik olmayan obje olarak bildiğiniz tespihin müthiş bir ticari meta olduğunu, içinde türlü türlü sahtelikler döndüğünü gördüm. Ben kendi adıma sadece ağaç grubu tespihlerle ilgileniyorum. Zaten ekonomik olarak da en uygun tespihler bu grupta. Bu sebeple sahtelik de olmuyor pek ağaç grubunda. Fakat uygun derken, malzeme uygun evet ama tespihi tespih yapan, maddi anlamda ona asıl değeri katan, onu koleksiyonluk bir nesne statüsüne getiren şey ustasıymış. Orada dönen rakamların da ucu bucağı yok. Bunun da bir nedeni varmış aslında; dünyadaki en iyi tespih ustaları bizde ve tespih de Arap ülkelerinde kıymetli bir obje, bir tür mücevher. Haliyle adamlar oralara dolar üzerinden tespih yapıyorlar. Tespih bu kadar para eder mi etmez mi bilemem. Sonuçta ilgilisi olmayan biri için dolmakalem de o kadar para etmez, plak da yağlı boya tabloları da. Koleksiyoncu olmak çok başka bir kafa. Kendimi öyle tanımlamam, bir gün iyi kazanan biri olursam belki yönelirim bu alana sevdiğim bir obje olan tespih konusunda ama şimdilik benim tespihle ilişkim işlerini beğendiğim ustalara ağaç grubundan bir malzemeyle tespih yaptırabilme hayali kurmak, bazen yaptırmak. Burada biraz da şans devreye girdi, benim tespih üzerine sosyal medyada yazdıklarım ve bir Youtube kanalının -hak ettiğini düşündüğüm için- reklamını yapmam sayesinde o Youtube kanalının sahibinin oğluyla tanıştım. O adam da tespih dünyası için çok aykırı bir tip. Pek çok tespih malzemesinin(ağaç grubu özellikle) ithalatını yapan, yurt dışında yaşayan bir adam kendisi. Haliyle pek çok tespih ustasıyla da arkadaş. Onun vasıtasıyla ben de tanıdım o ustaları, sosyal medyadan ekledim vs. sağ olsun 3 tespih hediye etti bana kendisi hatta bir de çok kıymetli bir malzemeyi, çok kıymetli bir ustaya benden hiçbir ücret talep etmeden benim için ayırttı. Ne zaman paran olursa benim selamımla git, yaptır tespihini dedi. Tespihle ilgili çok büyük hayallerim yok. Yani toplumun tespihe bakış açısını değiştirmeyi falan ummuyorum. Sokakta da kimse beni elimde tespihle görmeyecektir muhtemelen. Ama naçizane fikrim, ben devletin yerinde olsam bu tespihi mafyavari tiplerin elinden, dizilerde delikanlılık raconları kesen tiplerin elinden alır bir beyefendi aksesuarı olarak dünyaya pazarlardım. Üstelik de tamamen senin kültürüne ait bir şey. Ama tabii Türk kahvesini bile pazarlayamayan, pazarlamayı geç kendi ülkesinde dahi Türk kahvesini bir standarda oturtamamış bir ülke için fazla ütopik bir hayal bu. Tespihe merakınız varsa onun tarihini, değerini belirleyen faktörleri, yapıldığı malzemeleri, yıllar içinde Türk toplumunda ve kültüründe nasıl bir yer edindiğini bu kitapta okuyabilirsiniz. Güzel bir kitap bence. Yukarıda adı geçen Gündem Ötesi programının tespih konuşulan bölümü; youtube.com/watch?v=HRpZ-Rn... Yukarıda andığım tespih temalı Youtube kanalı; youtube.com/channel/UCXCPwc... Bu da yeni keşfettiğim bir kanal ve anlatım çok hoş; youtube.com/channel/UCdsZFC...

TespihDeniz Gürsoy · Oğlak Yayıncılık · 20066 okunma

·

57 görüntüleme

Mustafa DOĞAN

@doganmustafa ·

23 Nisan 2021 17:06

Tespih nasıl sevdaya dönüşürü ve tespihle ilgili yanlış toplumsal algıyı çok güzel açıklamışsınız. Ayrıca link için de teşekkürler.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Meursault Samsa