“Şahsiyet”İkinci Adam serisini bitirmiş bulunmaktayım.Üç kitapta da görüşlerimi değiştiren bakış açımı farklılaştıran birçok izahat edindim.İsmet paşaya karşı hep yürütülen muhalefetin bu kitapta o kadar mantıklı izahlarını gördüm kanıksadım.İsmet paşaya karşı benim de muhalif olduğum konularda Yazarın objektif anlatımı birçok konuda haksız olduğum düşüncesi uyandırdı.Paşanın evvela tam bir devlet adamı olduğunu bir kez daha Anladım.Bir asker olarak büyük bir saygı duyduğum şahsiyetin demokrasi yolundaki çileli ve mihnetli günlerinin tanığı oldum.Gerektiğinde çekilmesini bilip hiçbir egoist tavır göstermeden hedefine odaklanan bir insan portresi olacak karşınızda.Şimdi kanıksadığımız seçim sisteminin ne tür zorluklarla yerleştirildiğini ismet paşanın çileli demokrasi mücadelesinde görüyoruz.İktidarının en zirve konumundayken seçimi kaybedip iktidarı bırakan kaç devlet adamı vardır?Büyük bir halk desteği alan iktidar karşısında 30 milletvekili ile muhalefet görevini üstlenen,türlü hakaretlere maruz kalan kaç devlet adamı vardır?Uğruna girdiği demokrasi mücadelesinde askerlerin darbe hazırlıklarına kati bir suretle karşı
gelip önleyen kaç devlet adamı vardır?Bütün dünyanın savaşta olduğu bir dönemde ülkesini hiçbir menfaat odağına sokmadan savaş dışı tutan kaç reisi cumhur vardır?Kısacası hatalarıyla sevaplarıyla İnönü bir şahsiyettir.Hala da eleştirilir Bunun nedeni artık daha iyi anlayabiliyorum.Bizim tenkit anlayışımız hiçbir zaman dönemin şartları düşünülmeden yapılmakta ve kesin yargıya varılmaktadır.Bu üç kitabın bende uyandırdığı akisleri Umarım bütün okuyanlar hisseder.Mutlaka okunması gereken bir eser.Şevket Süreyya’nın muhteşem anlatımını Birand’ın belgesellerini izleyerek pekiştirebilirsiniz.İyi okumalar.