Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.24
Gönderi
Gerçek adı Aleksey Maksimoviç Peşkov olup, Maksim Gorki adıyla bilinen sosyalist, gerçek yazımın öncüsü yazar , 28 Mart 1868’de Rusya da yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Rusça’da acı anlamına gelen Gorki ismini 1892 yılında kullanmaya başladı. Babasını beş yaşında kaybettince, anneannesi ve büyük babasının yanına gitti. Okula çok az giden, Gorki erken yaşta çalışmaya başladı. İşçi sınıfının yaşamına yakından tanık oldu. Kalemini ezilenden ve emekten yana kullandı. Yoksulluk ve sefalet içinde yaşayan, özgürlük tutkunu, direnen insanların hayatını konu aldı eserlerinde.
Maksim Gorki, “Çocukluğum, “ “Ekmeğini Kazanırken, “. “Benim üniversitelerim” otobiyografik üçlemesiyle Rus ve dünya edebiyatının en saygın ve sevilen yazarlarından biri oldu. 1906’da yazdığı ve Rus Devrimi’ne adadığı Ana en başarılı romanıdır. Sosyalist gerçekçi sanat anlayışının edebiyatta ilk uygulayıcısıdır. İşçi sınıfı sanatının ve edebiyatının yaratılmasında etkili isimlerden biri oldu.
Dergilerde (1895) yayımlanan ve bu kitapta yer alan “ Çelkaş” isimli öykü ile Rus edebiyatına başarılı bir giriş yaptı. Yine bu kitap da yer alan "Yirmi Altı Erkek ve Bir Kız" isimli öyküsü ile daha da ünlendi.
Gorki’nin öyküleri 1898’de Eskizler ve Hikâyeler ismiyle iki ciltte yayımlandı. Ataol Behramoğlu başarılı çevirisiyle bu kitapta yaptığı bir seçkiyi “Yaşanmış Hikâyeler” adı altında, okuyucusuyla buluşturdu.
“Yaşanmış Hikâyeler”’de Gorki’nin, başta “Makar Çudra”, “Çelkaş” ve “Yirmi Altı Adam ve Bir Kız,” “Yemelyan Pilyav,” “Yol Arkadaşım,” “Bir Kere Sonbaharda,” “ Konovalov,” “ Boles,” “ Malva,” “Bozkırda” isimli öyküleri yer alıyor. Gorki’nin Rusya’da yoksul insanlarını konu aldığı öyküler insan sevgisi ve özgürlük tutkusuyla dolu.
Çarlık rejimine karşı olan Gorki, başarıya ulaşmayan 1905 devrimine kadar iki kez tutuklanarak hapis yattı.. 1902’de tanıştığı Lenin’le dost oldu. 1905 yılında Rus Sosyal Demokrat İşçi Parti üyesi olarak bolşevik hareketinde yer aldı. 1906’da İtalya’ya gitti. 1913 yılında Rusya’ya döndü. 1917 Ekim Devrimden sonra( 1921-1929) yılarında İtalya’da yaşadı. 1932 yılında Stalin’in davetiyle SSCB’ne döndü. 1935 yılında oğlunun ani ölümünden bir yıl sonra, 18. Haziran 1936 da yaşamını yitirdi.
Gorki, roman ve öykülerinde, kralların, beylerin, patronların egemenliğine son verilmesinin, sınıfsız, sömürüsüz yeni bir dünya kuracak olan, işçilerin, emekçilerin ve önderlerin uğraş ve direnişinin edebiyatta yer almasının yolunu açtı.
“Yaşanmış Hikayeler” de yer alan öykülerinin bir kaçından kısaca bahsedelim.
“Çelkaş” hikayesinden Çelkaş ve Gavrilo
Çelkaş çevresinde ayyaş olmasına karşın becerikli ve korkusuz bir hırsız olarak tanınır.
Gavrilo ise iş arayan, korkak bir köylü gencidir. Çelkaş ona sandalında kürek çekme işini teklif eder. Gavrilo bu teklifi kabul eder. Fakat sandalla hırsızlık işlerine bulaştığını anladığında çok korkar. Hırsızlık olayı onu çok rahatsız eder. Çelkaşa kıyıya ulaştıklarında onu bırakması için yalvarır. İşin bitiminde Çelkaş Gavrilo’ ya anlaştıkları parayı verir. Paraları görünce Gavrilo’nun tavrı değişir. İkinci bir işe daha çıkabileceğini söyler. Bir taraftanda Çelkaş’ın elinde ki paralara gözünü diker. Çelkaşı yaralama pahasına, elinden parasını alır. Güya düzgün dürüst olan Gevrilaydı. Hırsız olan da Çelkaş’ dı. Fakat şartlar değiştiğinde ahlaklı ve düzgün olarak tanınan bir insanın nasıl değiştiğini bu muhteşem hikayede görmek mümkün. İnsanın böyle iyi görünerek birlikte iş yaptığı insana acımadan, bencilce kötülük yapabilen biri olmasındansa, Çelkaş gibi biri olmasını daha yeğ tututuyor.
“Yirmi Altı Adam Ve Bir Kız” hikayesinden,
Bir bodrum katında yirmi altı adam sabahtan akşama kadar çörek ve gevrek yaparlar. Çalıştıkları yer güneşin girmediği havasız ve sağlıksız bir ortamdır. Patron pencerelerini demirlemiş, işçiler ihtiyacı olan insanlara buradan çörek veremesinler diye. Pis ve lekeli taş duvarlar arasında yaşıyor olmak çalışanlar için oldukça can sıkıcıdır. Ara sıra söyledikleri şarkılarla daha da kederlenirler. Şarkı söylemekten başka ilgilendikleri ve sevdikleri bir başka şey daha vardır. Binalarının ikinci katında nakış işinde çalışan ve onlardan her gün çörek almaya gelen mavi gözlü şirin Tanya dır. Tanya 16 yaşında cıvıl cıvıl hareketli bir kızdır. Tanya nın buraya gelişi çalışanların yüzünü aydılatır ve onları mutlu eder. Onunla konuşurken ses tonlarına ve sözlerine dikkat ederler. Kir pas içindeki bu adamlar bu temiz ve neşeli kızın varlığı onların yanına gelmesi onlardan çörek alması kendilerini iyi hissettirir. Kişilikleri onun varlığı ile yükselir sanki. Tanya onların eksik yanlarının tamamlamıştır. Tanya yanlış yapmayan, ulaşılamayan biridir onların gözünde. Kendilerinin söyledikleri gibi sevecek bir şeyleri olmalıydı , işte Tanya yı bulmuşlar ve onu seviyorlardı. Bir gün yakınlarında bulunan bir fırın ustasının yanlarına gelene kadar. Asker olan yeni usta yakışıklı biridir. Bu askerin Tanyayla yaşayacakları yirmi altı adamda nasıl bir etki bırakacaktır…
Ve diğer hikayeler, hepside etkili ve sürükleyici okuyucuyu sorgulatan ve düşündüren hikayeler. Yoksulluk ve sefalet içinde yaşayan insan hayatlarından kesitler. Sömürüsüz , özgür insanların temel ihtiyaçlarının karşılandığı bir dünyada yaşayacak insanların kişiliklerinin de insana yakışır çıkarsız ve samimi olacağına inancım tamdır. Çarlık Rusyasın da ya da başka bir deyişle sömürü ve baskının yaşandığı, insanların eğitilmediği toplumlarda insanlarında davranışlarında ve ruh hallerinde çarpıklıklar olacağı olasıdır.
·
96 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.