Karadeniz Kıyı Kentleri Tarihi, kendisi de Giresunlu ve dolayısıyla yörenin bir insanı olan tarihçi Feridun M. Emecen imzalı bir eser. Yaklaşık 500 sayfayı bulan bu hacimli eseri, ben de bir Samsunlu ve aile hikayesi Giresun-Gümüşhane hattına dayanan bir tarih meraklısı olduğum için büyük bir merakla temin etmiştim. Kitaba baktığımız zaman içerisinde yirmi sekiz farklı makalenin olduğunu ve kitabın dört bölümden oluştuğunu görüyoruz. Kastamonu, Taşköprü, Sinop, Samsun, Çarşamba, Tokat, Amasya, Ordu, Bulancak, Piraziz, Giresun, Tirebolu, Harşıt Vadisi, Espiye, Görele, Trabzon, Ağasar, Tonya, Of ve Rize ile ilgili makalelerin bulunduğu kitap, Karadeniz Bölgesi'nin tarihine ilgi duyanlar için tam anlamıyla bir başucu eseri durumunda… Hacmine rağmen konuya ilgi duyanlar için ciddi bir merak unsuru barındıran kitaptan çok fazla şey öğrendiğimi söyleyebilirim. Aile kökeninden dolayı bir bölümünü özellikle merak edip araştırdığım şeylerin çok daha fazlasını bu kitapta buldum. Kitap, Feridun M. Emecen Hoca’nın farklı tarihlerde yazmış olduğu makaleleri bir araya toplaması, bunları düzenlemesi ve kitap için ayrıca birkaç makale ile önsöz yazmasından mürekkep denilebilir. Karadeniz Kıyı Kentleri Tarihi, iyi araştırılmış, oldukça başarılı bir şekilde yazılmış… Bu şehirlerle ilgili çok özel bilgileri bulabiliyorsunuz. Eğer benim gibi yörenin bir insanıysanız ya da yörede yaşamışlığınızdan dolayı coğrafyasına hakimseniz, konular kafanızda daha net bir şekilde belirirken, merak unsurunun da daha bir fazla giderildiğini fark ediyorsunuz. Kitap da Feridun Hoca’nın özellikle üzerinde durduğu birkaç kavram var. Bunların belki de en önemlisi Çepniler… Oğuz Türklerinin bir boyu olan Çepni Türkmenler Sinop hattından Rize'ye kadar uzanan sahanın sahil bölgesinde ve bilhassa iç kesimlerinde hayli etkin olmuşlar. Bugün kimilerinin Laz diye nitelendirdiği bu topluluğun Lazlık ile bir alakası yok. Bunların çoğu Çepni boyu Türkmenleri, yani Karadeniz'in ilk halklarından sonra Malazgirt'in ardından bölgeye gelen ve oldukça yoğun bir kitleye karşılık gelen topluluk Çepni boyudur. Çepnilerin dışında Feridun hocanın zaten tarihi kentler olan Tirebolu, Trabzon, Giresun, Sinop gibi yerlerin haricinde çoğu sonradan kurulmuş olan kentlere bakışı da oldukça doğru ve ilgi çekiciydi. Hocanın bu konudaki tezi şu: “Bu kentlerin hemen tamamı Türkler tarafından kurulmuştur. Kuruluş aşamasında ise üç tane ana unsur yer almaktadır. Bunlar iskele, pazar ve cuma camiidir.” Yani önce bir iskele kuruluyor. Bu Ordu için de böyle, Bulancak için de böyle, Görele için de böyle… İskele kurulduktan sonra burada pazar yeri de oluşmaya başlıyor. Pazarın ardından çevredeki köylerden gelen insanların cuma namazı kılmaları için bir büyük cami yapılıyor. Böylece burada bir nüfus hareketliliği oluşmaya başlıyor. Yani iskele, pazar ve Cuma camii üçlemesi ile birlikte bugünkü sahil şehirlerinin temelleri atılıyor. Özetle Karadeniz Kıyı Kentleri Tarihi, kendisi de yörenin bir çocuğu olan Feridun Emecen Hoca’nın kaleminden çıkan birbirinden değerli ve titiz araştırmalar sonucu oluşturulmuş makalelerin yer aldığı hayli başarılı bir kitap. Tarihi ve bilhassa da Karadeniz tarihini merak edenlere mutlaka tavsiye ederim…

Karadeniz Kıyı Kentleri TarihiFeridun M. Emecen · Turkuvaz Kitap · 20202 okunma

··

544 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet Y.