İlber Hoca’nın, Osmanlı mutfağı, mimari, Mimar Sinan, İstanbul’un fethi, devşirme sistemi, aile yapısı gibi pek çok konuda her yerde okuyamayacağımız bilgiler sunduğu, bilenlerin aşina olduğu o kendine has konuşmasıyla benzer üslupta kaleme alınan, okurken sanki onun sesini duyar gibi olacağınız tarihle ilgilenenler için faydalı bir kitap. Kendisi de kitabın içeriğini, Osmanlı’nın daha az bilinen yönlerini yorumlamak ve betimlemek şeklinde tarif ediyor. Bir iki cümleyle özet olarak aktarabileceğim bu bilgilerden bazıları şöyle: “Konstantiniyye” Osmanlı İmparatorluğu’nun bütün ferman ve kayıtlarında şehrin adı olarak geçmiş, bu durum mütareke döneminde Yunanistan’ın şehri kendilerine mal etme propagandaları üzerine ismin resmi olarak silinmesine kadar devam etmiş. Osmanlı bu addan hiçbir zaman rahatsızlık duymamış. “Şehre, şehirde” anlamına gelen “Stinpoli” kelimesi İstanbul’un eski söyleniş şekliymiş. Birçok ülkede farklı telaffuzları olduğu bilinen bu şehrin adları çeşitli milletlerin efsanelerinde masallarında yaşamış. İstanbul gibi o dönemin en kalabalık başkentlerinden biri olan şehrin gıda ve diğer ihtiyaçları nasıl karşılanırdı, insanlar şehirde nasıl yaşardı, sarayda devlet protokolü nasıl uygulandığı bilgileri de yine İstanbul bölümünde yer alıyor. Vatanımız 12. Asırdan itibaren ticaret ve diplomaside Turkmenya – Turkiya adlarıyla anılmaya başlamış. Zeytinyağı Egeliler bilir kullanır diye bilinir ama aslında 17. asırda bile Anadolu’da yaygın olarak kullanılan bir gıdaymış. Devşirme çocuklar kırsalda yaşayan Hristiyan çocuklarından, nadiren de olsa köy ahalisinin isteği üzerine Müslüman çocuklarından alınmış. Şehirde doğup büyüyen bir çocuğun artık kültür bakımından kendine göre bir kişiliği oluştuğu, o çocuğun dili ve dinini değiştirmenin mümkün olmadığı düşünüldüğünden, şehir topluluğu olarak kabul edilen Yahudilerden devşirme alınmamış. Tek çocuklu ya da tek oğlan çocuğu olan ailelerden devşirme alınmamış, en erken 9 yaş civarında çocukluk hastalıklarını atlatmış olanlar sisteme kabul edilmiş. Türk basınına verilen Bab-ı Ali ismi, 19. asırda yazışmalarda ve diplomatik raporlarda Osmanlı Devleti, Osmanlı Hükümeti yerine kullanılmış.

Osmanlı'yı Yeniden Keşfetmekİlber Ortaylı · Timaş Yayınları · 20192,984 okunma

·

233 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.