Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.37.26
Gönderi
246 syf.
7/10 puan verdi
Umudu Tanımak ve Görebilmek
⭑ ◌ ⭑ ◌
Duygusal bir yapıya sahip olan insan zihin ve beden ilişkisini çerçevesinde özgün bir yapıya sahiptir. Zihnin algılayışı bedeni yönlendirmesi acısından duygular etkili ve işlevsel bir göreve sahipler. Duyguların kavrayış gücüyle zihin ve beden fonksiyonu acısından benzersiz bir yapıya sahibiz.
Genetiklerimizde olan ve sonradan geliştirdiğiniz, kazandığımız iyi ve kötü duygular; zihinsel yapımızı ve bedensel aktivitemizi şekillendirmekte ve yönlendirmektedir. Duyguları yönlendirmek ve dengelemek eğitilmiş bir şuur ile dirençlendirilmiş bir iradeyle mümkündür.
Harvard Tıp Fakültesi’nde Dina ve Raphael Recanati Tıp Başkanı olan Dr. Jerome Groopman; kan hastalıkları ve kanser üzerinde araştırmaları yanında The New Yorker dergisinin tıp ve biyoloji alanında daimi yazarıdır. İnsanın temel duygularından biride “umut”dur. Hissettiğimiz ama tanımlayamadığımız bu duyguyu yazar; iyi bir geleceğe acılan, yaşadıkça artan ve “aklın gözü” diye tabir ettiği duyguya umut, diye tanımlar. “Umudun Anatomisi” kitabıyla; Sahte Umut, Gerçek Umut, Ölmeyen Umut, Umudun Biyolojisi ve Umudun Çözümlenmesi gibi başlıklarla sekiz bölüm mevcuttur. Böylece bir duygunun karakteristik yönleri keşfedilmeye ve tamamlanmaya çalışılmaktadır.
Zihnin ve kalbin birbiriyle işlevsel hâli duygularımızın karakteristik yapı ve seyrini oluşturur. Duyguların varoluş ve işlevsel yönleri hayatımızın görünmez mimarlarıdır. Duyguların olumlu ve olumsuz yapı ve işlevleri hayatın her anında çekici birer güçtür. Hayatın sarsıcı bir anı geldiğinde duygusal dengemizi sağlayacak koruyucu bir duygu diye bileceğimiz bir duyguda “Umut”tur. Umut duygusunun karakteristik yapı ve işlevi çözümlenen ve çözümlenemeyen karmaşık bir yapıdır.
Bir duygunun tanımlanması deneyim ve gözlemle mümkün hale gelebilir. Umudun insandaki varlığını ve etkisini hatta çeşitli boyutlarını 30 yıllık doktorluk deneyimleriyle Dr. Jerome Groopman, hastalarının olaylar karşısındaki tavırlarıyla gözlemleme imkanını bulmuştu. Kendimizde ya da başkasında umudun canlılığını ya da yıkılışını yaşamak ve görmek bir gerçekliktir. Umudun ruhumuzdaki varlığı ya da yokluğu olumlu ve olumsuz sonuçları vardır. Bu durum “Umudun Karakteristik” yapısını sorgulama gereğini göstermektedir. Dr. Groopman’ın bir hastasıyla olan tecrübesinde bazı durumlarda beden için umut kalmamış olsa bile ruh için her zaman bir umut olduğunu, kavrayışını kazandığını söyler. Bu da gösteriyor ki umut, temel duygularımızdan olduğunu gösterir.
Dr. Groopman, kişisel bir yolculukla umuttan kaynaklanan enerjik hislerin iyileşmeye katkısı olup olmadığını keşfetmeye çalışmaktadır. 30 yıla aşkın doktorluk tecrübesiyle hastalarıyla olan ilişkisi ve gözlemleri sonucu umudun anatomisini keşfetmeye çalışıyor. Umudun özgün biyolojik yapısı psikolojik ve fizyolojik güçlü etkisi vardır. Peki! Bunun sınırları nerededir? Nörologlar, Umudun düşünce biçimindeki bir değişikliğin sinir sistemini değiştirebilecek güçte olduğunu keşfettiler. İnanç ve beklenti olan umudun ana bileşenleri morfine benzer etkiler görmekte olan endorfinler ve enkefalinlerin beyinde salgılanarak ağrının engellemesine neden oluyor. Umudun fizyolojik süreçte ise nefes alma, kan dolaşımı ve motor fonksiyonlar gibi önemli etkileri vardır.
Kitabın ilk başlığı “Hazırlıksız” ile Dr. Groopman ilk doktorluk yıllarında 29 yaşında meme kanseri tedavisi edilen Ortodoks Yahudi bayan Esther Weinberg ile yasadığı anısını edebî bir üslupla anlatarak kitabının ilk başlığını yazar. Doktor ve hasta ilişkisi içerinde umudun varlığını ve etkisi anlamaya çalışılarak yazar bu anısını ayrıntılı biçimde anlatır.
Dr. Groopman, hastası Dan Conrad ile olan anısını anlatarak korku ve şüphenin umudu söndürdüğü anların yeniden inancın verdiği güçle umudun nasıl yeşerdiğinin hikayesini anlatır. Çetrefilli bir hastalığın pençesinde olan Dan'ın zamanın imkanları tüketmesine karşı bir mücadelenin hikayesinin kahramanı umudun kaybedilmemesi olduğunu gösterir. Dr. Groopman, hastası Dan ile yaşadıklarından şunu öğrendiğini söyler: Umut sadece akılcı düşünceden oluşmamaktadır; düşünce ve hislerin, kısmen organ ve dokulardan gelen sinirsel verilerle oluşan hislerin bir karışımı olarak ortaya çıkmaktadır. Böylece umudun canlı bir yönünün iyileştirici sürecini okurken anlamaktayız.
Umudun insan hayatındaki yeri gizemli ve karmaşıktır. Umudun kendisine hâs anatomisi ile varlığı ve etkisini çözümleyebilmemizi, kullanabilmemizi çetrefilli yapar. Dr. Groopman, hastalarıyla olan ilişkisinin otuz yıllık deneyimi sonucunda umut duygusunun varlığını ve etkilerini birebir şahidi oldu. Tüm bu gözlemler sonucu biriktirdiği bilgi ve deneyimleri bilimsel sahada araştırmak için McLean Hastanesi'nin yöneticisi ve Harvard Tıp Fakültesinin profesörlerinden Dr. Bruce Cohen ile götürmektedir. Umut duygunundaki inanma ve beklentinin ağrı ve fiziksel zayıflığı nasıl etkilediği olmak üzere zihin ve beden arasındaki ciddî biyolojik etkileri incelemeye başlarlar. Dr. Groopman ile Dr. Bruce Cohen ile umudun biyolojisinin varlığını ve seviyesini şu başlıklarla anlatmaktadır:
- Plasebolar, Ağrı ve Fiziksel Zayıflık: Deneyler
- El Çabukluğu
- Kişinin Zihninin İçi
- Düzmece Cerrahi ve Zihnin Gücü
- Beden – Zihin ve Zihin – Beden Bağlantısı: Bir Kısır Döngü Riski
- İnanma ve Otonom Sinir Sistemi: Bir Astma Örneği
- İnanma ve İstemli Kasların Hareketleri
Dr. Groopman, Dr. Bruce Cohen ile umut duygusunun klinik iyileşmeye katkı yapması gibi bir biyolojik mekanizması var mı, varsa umut biyolojisi nereye kadar ulaşabilirdi ve sınırları ne olabilirdi? Yada umut, belirli fizyolojik değişiklerle aynı anda olan ama nedensel bir bağlantısı olmayan bir duygu muydu? Soruların cevaplarını bulmaya çalışmaktadır.
Deneysel psikolog ve pozitif duyguların biyoloji uzmanı olan Richard Davidson ile buluşan Dr. Groopman, “Umudun Çözümlenmesi” başlığında zihin ve beden ilişkisinin çözümlenmesi hakkında anlatmaktadır. Davidson, çalışmalarında beynin etkin duyguları nasıl oluştuğunu ve hayatın meydan okumalarıyla nasıl başa çıkıldığını anlamlandırarak birçok insana yardımcı olacak tedavilerin ve tekniklerin geliştirmeye çalışmaktadır.
Deneysel bir psikolog olan Davidson, umudu şöyle tanımlıyor: “Bir duygu olarak umut iki kısımdan oluşmaktadır: bir bilişsel kısım ve bir duyuşsal kısım.” Bilişsel yönümüzle umut ettiğimiz zaman, gelecekte olması istenen uygun bilgileri ve verileri, yol gösterici olması adına, biliş yeteneğimizi bir dereceye kadar devreye koyarız. Bu şekilde icinde bulunulan durumun farklı bir görünümünü zihinde oluşturarak hastalıkla ilgili bilgiyi ve olası tedavileri özümsemek gerekir.
Duyuşsal yönüyle umut ettiğimiz zaman, zihinde olumlu bir gelecek canlandırıldığında rahatlatıcı, enerji verici, cesaretlendirici bir duygu oluşur. Böylece beynin şu an içinde bulunduğu durumdan farklı bir duyuşsal durum ya da duygu oluşturmaktadır.
Umudun biyolojisinin çözümlenmesi zihin ve beden ilişkisinin derin ve karmaşık yönlerinin aydınlatılması büyük bir sabırla ancak küçük adımlarla uzun bir yolu vardır. Olumlu ve olumsuz duygularla ilgili olan devrelerin kortizol gibi stres hormonlarıyla bağlantılar ortaya çıkartılarak nöral devrelerin ve kimyasal ileticilerinin bileşenlerini kodlayan genler belirlendikçe, umudun biyolojisine kalıtımın ve yaşam deneyimin katkılarını saptayabilir.
Umudun gizemli gücüne inanan otuz yıllık deneyimli Dr. Jerome Groopman; “Umudun Anatomisi” kitabında hastalarının bir kısmının öykülerini anlattığı ve nörolog ile psikolog araştırmacılarla görüşüp “Umudun Biyolojisini” çözümlemeye çalıştığı bu kitapta; umuda erişmeye ve sınırlarını belirginleştirmeye çalışmaktadır. İyileşmenin kalbinde umudun olduğu, iddiasında olan bu kitapta; hastaların daha uzun yaşamalarına, herkesin de daha iyi yaşamasına yardımcı olmak için umudun varlığında güç alabiliriz.
Kitabın Künyesi: Jerome Groopman, Umudun Anatomisi – İnsanlar Hastalıklarla Nasıl Baş Ederler?, çev. Faik Cem Arı, Albaraka Yayınları, 1. Baskı, Ekim 2020, 245 sayfa.
Yunus Özdemir
··
686 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.