Etkilendiğimi kabul etmeliyim yazarın 1954 basımlı bu eserinden. Daha önce meşhur günlüklerinden anımsadıklarım vardı, bir kaç düşünce ama edebiyatın okura en çok geçeni yani roman türünde hiç okumamıştım onu, çok yazık! 20yy'ın Dostoyevski'si demişler ona, Avrupalı. Yapıtında yarattığı kurguya ve insan psikolojisi irdelemesine bakarsanız eğer, haklı olabilirler. Stiller adındaki kayıp İsviçreli heykeltraşa benzetilip sınırda yakalanan ve kendisinin Amerikalı White olduğunu iddia eden başkarakterin; Stiller'ın karısı Julika, sevgilisi Sybile ve eşi savcı Rolf, kardeşi Wilfred arasında kendisini inandırma çabalarıdır temel konu, hapishanede tuttuğu 7 defterle yazarca kurgulanan. Zamanla Stiller'ın kimliğine ilgi duymaya başlayan karakterin başkası olabilme özgürlük serüveni, bizleri kimlik ve özgürlük sorunundan kadın&erkek ilişkilerine sürükleyerek gitgide insanoğlunun kendisini tanıyıp hayatta konumlandırma boyutuna evrilir. Okuru da içine katan anlatım ilerleyince sürpriz bir aynı kişi sorunsalına dönüşüverir. Taşramsı ünlü eski evleri özelinde Zurich kenti betimlemeleri, nostaljiye takılıp kalan ve coşkusuz değişim karşıtı İsviçreliler ile cinsellikle erotizmin farkını bilmeyen Amerikalılara derin eleştirileri oldukça güzeldi. Stiller-Julika aşkını başlatan Çaykovski'nin Fındıkkıran Süiti'ne, sömürü bağlamında Meksika'ya, faşist bağlamda İspanya'ya ve eserleriyle bir çok yazara yapılan göndermeler de. Çikolata, saatler ve bankalar ülkesi günahkar İsviçre'ye yapılan militarist ve faşist benzetmeleri gerçekçiliğinin yanında eser; insan davranışlarında görülen imgesel gerçeklik ile şimdiki zaman gerçekliği arasındaki ayırım noktasında bağlandığı nedenselliği duyumsama adına da pek çok kapı açıyor okura. Her karakteri anlatırken yapılan gözlemler ve çıkarımlar; okuru, kendini tanıma ve bundan olası kaçış yollarını tıkama yolunda sanki birer gösterge niteliğinde. 20yy eserlerinden okuduğum başyapıtlardan biri: Harikulade, okuyun...

StillerMax Frisch · Yapı Kredi Yayınları · 2020188 okunma

·

523 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hayat Bu