Karanlığın Yüreği, uzun zamandır kitaplığımda okunmayı bekleyen bir kitaptı.Grup okuması yapacağımız Tayeb Salih'in Kuzeye Göç Mevsimi kitabının arka kapak yazısını okuduğumda, Edward Said'in Kültürel Emperyalizm adlı incelemesinde Tayeb Salih'in bu kitapta, bilinçli bir şekilde Karanlığın Yüreği romanını izlediğini ve tersine çevirdiğini söylediğini, okuyunca.İşte şimdi zamanı gelişmiş, Karanlığın Yüreği'nin dedim. Joseph Conrad, 1890 yılında Vile De Maceio adlı geminin kaptanı olarak Belçika Kongosu'na gider.Orada sömürgeciliğin, korkunç uygulamalarını görür ve 1898 yılında Karanlığın Yüreğini yazar.T.S. Eliot The Hollow Men şiirinin giriş kısmında Karanlığın Yüreği'nden kısa bir bölüm alıntılar.Hikâye 1950'lerde âdeta yeniden keşfedilir. Birçok dile çevrilir, pek çok yazarı etkiler.Sinemada da karşılık bulur, bu arayış hikâyesi.Francis Ford Coppola'nın Apocalypse Now'ı örneğin, bu kitaptan esinlenmiştir.Çok da sevdiğim bir filmdir. Joseph Conrad, Karanlığın Yüreği'nde iki anlatıcı kullanır.Başlangıçta, Thames yakınlarındaki limanda demir almayı bekleyen, Nelli teknesinden bir gemicinin sesini duyarız.Gemicinin betimlemeleri oldukça zengindir ve gelip asıl anlatıcımız olan Marlow'a odaklanır.Tekrar gemicinin düşüncelerinin sesini duyarız, gemicinin sesi Marlow'un sözleri ile kesilir.Gemici okur-dinleyici konumuna geçer. İşte bu başlangıçta okuyucuda " ben ne okuyorum, ne oluyor?" düşüncesine yol açıyor. Charles Marlow, bir Belçika şirketi tarafından Kongo'da bir nehir gemisinin kaptanlığını yapmak üzere işe alınmış bir İngiliz'dir.Kongo nehri boyunca ülkenin iç kısımlarına ilerlerken başka bir şirket çalışanı olan Kurtz hakkında söylentiler duymaya başlar. Kurtz, eğitiminin bir kısmını İngiltere'de görmüştür.Annesi yarı İngiliz, babası yarı Fransızdır.Fildişi ticaretine en çok katkıda bulunandır.Bölgede kesin bir otorite sağlamıştır.Etrafındakiler onun gücünün büyüsü altındadır.Kurtz, ilkel ayinlere katılır, evinin bahçesini çevreleyen parmaklığı yerlilerin kafaları ile donatır, Vahşi Alışkanlıkları Yok Etme Derneği'nin isteği ile Avrupa'ya düşen uygarlaşma görevi ile ilgili idealist bir rapor yazar.Ancak Marlow Kurtz'un kâğıtları arasında bu belgeye rastladığında titrek bir yazıyla " bu hayvanların kökünü kazıyın" ibaresinin düşüldüğünü görür.Kurtz güç tutkusu içinde yaşar ve kendini tüketir. Kurtz aynı zamanda bir imgedir.Arkasındaki esas imge ise Mephisto'dur.Benlik kibri, kendisini yarı tanrı gibi hissetmesine neden olmuş bu da yıkımını getirmiştir. Kitabın başında Genç Marlow, Orta Afrika Haritası üzerinde, Kongo'yu bembeyaz keşfedilmemiş topraklar olarak sunarken, yaşı ilerlemiş Marlow haritanın değişik renklerle işaretlenmiş olduğunun altını çizer. Avrupalı sömürgecilerce paylaşılmış, sınırlar belirlenmiştir. Karanlığın Yüreği, emperyalizmin ve sömürgeciliğin sorgulanmaktan çok yüceltildiği bir dönemde yazılmıştır. Emperyalist ideolojinin karşısında durup, İngiliz sömürgecilik söylemini çürütmektedir. Conrad, beyaz adamın uygarlaştırma amacıyla yaptığını iddia ettiği sönürgecilik faaliyetlerini alt üst eder. Marlow Afrika toprağına ayak basıp, Ana İstasyona doğru tırmanırken, her şeyi terkedilmiş, kırık dökük görür.Ölüme terk edilmiş yerli de Avrupa sömürgeciliğinin Afrika'ya kötülük ve vahşetten başka bir şey getirmediğinin bir göstergesidir. Conrad sömürgeciliğin yıkımını Kurtz karakteriyle, sömürenin üzerinden de yansıtır. Ancak Kurtz'a olan hayranlık da belirgindir kitapta. Chinua Achebe, " Bir Afrika İmgesi: Joseph Conrad'ın Karanlığın Yüreği'ndeki Irkçılık" konulu konuşmasında Joseph Conrad'ın Karanlığın Yüreği kitabını, tartışmaya açar. Karanlığın Yüreği öyle ya da böyle okunması gereken önemli bir eser.

Karanlığın YüreğiJoseph Conrad · Can Yayınları · 20114,201 okunma

·

742 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.