Daha önce Çılgın Kalabalıktan Uzak ve Adsız Sansız Bir Jude eserlerini okuyup çok sevmiştim. Tess’te Thomas Hardy’ye hayranlığım arttı. Tess, Hardy’nin son dönem eserlerinden, başyapıtlarından sayılıyor. Gerçekten de Çılgın Kalabalıktan Uzakta’da işlediği fikirlerin daha oturmuş hâlini, Jude karakterinin de din ve ahlâk başta olmak üzere fikirlerinin daha derinlikli hâlini gördüğüm eser oldu benim için Tess. Yazıldığı dönem göz önüne alındığında Hardy’nin fikirlerine ve cesaretine hayran olmamak elde değil ama bugün bile anlattıklarıyla güncelliğini korumak bir yana, söyleyecek çok sözü olan kitaplardan. Toplumsal değer yargıları ve bunların yapaylığını, doğaya ve insanın tabiatına aykırılığını, kadına ve erkeğe karşı farklı uygulanan bu kurallar karşısında kadının durumunu ve hem toplum içinde hem ikili ilişkilerinde (o dönem için genellikle evlilikle sınırlı) yaşadıklarını oldukça cesur, açık ve gerçekçi anlatmış Hardy. 19.yy İngiltere’sinde pazarcılıkla geçinen bir ailenin bir gün ansızın atalarının soylu olduğunu öğrenmesiyle başlıyor kitap ve Tess adındaki kızlarının bu soylu akrabalarıyla tanışmasıyla olaylar gelişiyor. Alt sosyoekonomik sınıfa mensup olan Tess, bir yandan ekonomik olarak kendi ayaklarının üzerinde durmaya çalışırken, diğer yandan kadın olmanın getirdiği güçlüklerle uğraşmak, erkek egemen toplumun ‘gelenek, ahlâk’ adı altında kurallarıyla dayattığı, türlü çeşit sömürü düzeniyle mücadele etmek zorunda kalıyor. İster bekâr ister evli olsun, bir kadının toplum ve gelenekler yüzünden neler yaşayabileceğini, dönemin İngiliz toplumu özelinde okuyoruz ama anlatılanları zaman ve mekândan bağımsız olarak yorumlamak ne yazık ki pekâla mümkün. Hardy’nin o dönemde bekaret konusunu ele almaktaki cesaretine ve kadın meselesindeki açık görüşlülüğüne ayrıca saygı duyduğumu belirtmek isterim. Arka planda güçlü bir kilise eleştirisi ve dönemin fraksiyonlarının çatışmasına da yer veren yazar, Jude’da olduğu gibi kendi fikir dünyasının gelişim yolculuğuna, felsefi ve ahlâki sorgulamalarına değinmiş yine bu eserinde de. Dini, zayıf karakterine adetâ bir zırh niyetine kullananı, ikiyüzlü ahlâk anlayışıyla her şeyi kendine mübah görüp başkasına kusur bulanı ve sözde dindarlarıyla sinir uçlarıma dokunan - rahatsız oldukça da çok gerçekçi olduklarını fark ettiğim- karakterlere sahip bu romanı çok beğendim. Klasiklerden hoşlananlara, feminist kurgu sevenlere muhakkak tavsiye ederim.

TessThomas Hardy · Can Yayınları · 20211,543 okunma

··

6,3bin görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.