Resmi tarihin (Kemalist yaklaşımın) dışında okunması gereken bir yakın tarih anlatısı. Karşılaştırma ve kritik yapmak için okunmasını tavsiye ederim. Son Osmanlı şeyhülislamı, din bilgini ve Osmanlı milletvekillerinden biri olan Mustafa Sabri, Cumhuriyet döneminde hain ilan edilip sınır dışı edilmiş bir kişi. Padişahın I.Dünya Savaşı sonundaki yenilgi ve işgalleri siyasi, barışçıl yolla çözebileceği yönünde çaba içinde olduğunu, hain olmadığını söylüyor. Devleti , savaşa sokan ve kaybedenler ittihatçılardır, onlar hükümeti ellerinde tutan, padişahı dinlemeyen, laik bir örgüt idiler diyor. Kitapta çok sık tekrarlar var. Kemalistlerin, İttihatçı olduğunu, onların devamı olduğunu anlatıyor. Kurtuluş Savaşı, söylem olarak halifeyi kurtarmak için başlatılmış iken zafer kazanıldıktan sonra saltanat ve halifelik kaldırılmış, laik düzene geçilmiştir. Yazar, bu hususu eleştiriyor. İslam'dan sapma ve kopma olarak görüyor. Mustafa Sabri'ye göre din ve siyaset ayrılmaz. Din ve siyaseti ayırmak meşru değildir. Abdülhamit son büyük Osmanlı sultanıdır. Onu Selanikliler ve ittihatçılar devirdi. Cumhuriyet, İslam devleti olarak kuruldu sonradan laik oldu. Bu arada Batılılaşma yolunda gerçekleştirilen inkılaplarla halka, muhaliflere ve din bilginlerine yönelik baskılar, hapisler vs oldu. Aslında milli bir devlet kurulmadı, Batılı Laik bir devlet kuruldu. Kitabın özeti bu diyebilirim. Bununla birlikte Kazım Karabekir'in, Ali Fuat Cebesoy'un o dönemi anlatan kitapları da okunmalıdır. Osmanlı'nın son 100 yılı ve Cumhuriyet dönemi halen sisli, anlaşılması, aydınlatılması gereken yerler var. Bunu anlamadıkça, aşamadıkça millet ve devlet olarak bağımsız olmamız, büyümemiz biraz zor diye düşünüyorum, şimdilik.

Hilâfetin İlgasının Arka PlanıMustafa Sabri Efendi · İnsan Yayınları · 2016225 okunma

·

320 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Feridun Eser