Çok güçlü bir Amerikan rüyası ve kapitalist sistem eleştirisinin akıcı bir dille, son derece yaratıcı bir kurguya dökülmesi Ragtime ya da Caz Dönemi. 1900’lerin başında ‘beyaz’, burjuva bir aile ile Doğu Avrupa’dan yeni göçen Yahudi bir ailenin hikayeleri ekseninde, göçmenlik ve ırkçılık, özellikle Sanayi Devrimi sonrası yeniden şekillenen sosyal sınıflar ve ortaya çıkan endüstriyel sömürü ile her geçen gün dişlerini işçi sınıfına daha da acımasızca geçiren vahşi düzenin çarkları ve buna karşı sendikalaşmanın sonuçları ile politikada dönen kirli oyunlar başta olmak üzere 20. yy başından Birinci Dünya Savaşı’na kadarki dönemin Amerikan toplumunu tüm gerçekliği ve boyutlarıyla anlatmış. Kitabın ilk bölümü daha çok yazarın fikirleri üzerine yoğunlaşıyor. Gerçekleri tüm sadeliği ve çıplaklığıyla anlatıp yüreğinize kaya oturtan Upton Sinclair’den farklı olarak Doctorow daha mizahi bir dil ve daha renkli bir kurguyla anlatmayı seçse de, bu kısım, yine çok sevdiğim Şikago Mezbahaları’nı anımsattı çokça. Doctorow’un toplumun alt tabakalarının -işçiler, siyahiler ve göçmenler- durumunu ve sınıflar arasındaki dinamikleri anlatırken, temeli Engels’e dayanan (okumadıysanız lütfen mutlaka Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Temeli’ni okuyun) mevcut düzenin kadına toplumda ve ilişkiler içinde dayattığı prangaları da es geçmemesi romana ayrı bir derinlik katmış. Romanın ikinci bölümünde burjuva ailenin hayatına zenci bir caz piyanisti giriyor ve kurgunun temposu hayli hızlanıyor. Sanırım romanın ritmi yazar tarafından özellikle böyle tasarlanmış. Roman boyunca kurgu karakterlerin yanında Emma Goldman, Freud, Henry Ford gibi tarihi figürleri de romana dahil etmiş yazar. Bu, romanın dönemin dokusunu yansıtmadaki başarısını arttırmakla birlikte Doctorow’un incelikli mizahıyla birleşince aynı zamanda romanı keyifli hale getirmiş. Kurgusu, dili, anlatımı, her şeyiyle çok, çok sevdim. Benim gibi siyasi arka planlı romanlardan hoşlanıyorsanız ya da Amerikan edebiyatı seviyorsanız muhakkak tavsiye ederim. Roman, hem 1001 Kitap hem de Modern Library’nin İngilizce En İyi 100 Kitap listesinde yer alıyor.

RagtimeE. L. Doctorow · Yapı Kredi Yayınları · 201460 okunma

·

3.957 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.