Rus edebiyatının öncüsü Gogol ile ilgili birkaç satır karalamak boynumun borcu. Zira Gogol nedense bilinirlik yönünden biraz geride kalmış durumda. Halbuki bunu hiç hak etmiyor. Açıkçası okuduğum kitaplarını düşününce beni hiç hayal kırıklığına uğratmadi.
1809 yılında doğdu. Kökü Ukrayna Kazaklarına kadar gidiyor. Romanlarını Rusçayla birlikte Ukraynaca kullanarak da yazdığı için çevirileri daha bir zor diyor Hasan Ali Ediz. Şurada belirteyim ki Hasan Ali Ediz müthiş bir çevirmen. Tercih ediniz efendim.
Gogol, Puskin ile aynı çağda yaşamış. Puskin edebiyatta zirveyi gormusken, Gogol daha yeni yeni duyurmaya başlamıştı adını. Puskin, Gogol 'u kanatları altına almış tam olarak. Onu övücü yazılar yazmış, onu yureklendirmis. Gogol öykülerinin ilk müsveddelerini Puskin 'e gönderir, ondan fikirler almıştır. Hatta beğenmediği yerleri karalamasini istemiştir. Aralarında çok sıkı bir dostluk kurulmuş. Bir nevi öğretmen öğrenci ilişkisi.
Gogol 'un ilk dönem eserlerinde onun tam olarak toplumcu bir yazar olduğunu görüyoruz. Çar rejimine ateş püskürüyor, çarlık kurumunun uygulamalarini şert bir şekilde eleştiriyor, toprak agalarina veryansın ediyor. Halkın yanında, gerçekçi bir yazar. Tabiki eleştirmenleri ikiye ayırıyor bu durum. Özellikle sağ basının hedefinde olmasına sebep oluyor. Tehdit, sansür, baskı... Bilindik şeyler. Gogol çar Nikola 'nin huzurunu kaçırıyor. Eserleriyle Rusya panoraması çıkarıyor. Hatta Puskin 'e " meğer Rusya 'miz ne kadar igrencmis" diyecek kadar gerçekçi eserler veriyor. Tabiki Puskin ve ünlü eleştirmenlerin desteğini de arkasında hissediyor diğer taraftan. Ancak baskılar şiddetlenince Avrupa'ya gitmek zorunda kalıyor.
Gogol 'un hayatında dönüm noktası Puskin 'in ölümüdür diyebiliriz. Çünkü Puskin sadece bir dost değil, onun eleştirmeni, öğretmeni, herşeyi. Onun yokluğu Gogol 'u çok sarsıyor. Psikolojik bunalımlari had safhaya ulaşıyor, sağlığı bozuluyor ve hiç olmayacak bir şey yapıyor. Yaşadığı bütün olumsuzluklarin sebebinin rejime karşı oluşu olduğuna inanarak tam bir u dönüşüyle çar sempatizanı, kapitalizmin destekçisi oluveriyor. Tabii, daha sonra bu yaptığından utanıyor utanmasina, ama kendisinden epey şeyler götürüyor bu durum. Ama herşeye rağmen bir Gogol efsanesi Rus edebiyatındaki yerini alıyor.
Başlarken Rus edebiyatının öncüsü olarak bahsettiğim Gogol, ( meşhur 
Fyodor Dostoyevski 'nin dile getirdiği palto meselesi de buna destek vermiştir) 
Aleksandr Puşkin ile birlikte birbirini tamamlar durumdadır.
Gogol, kokuşmuş, yıkılmak üzere olan bir rejimin bütün olumsuz yönlerini halkın gözleri önüne sererken, Puskin ise yeni kurulacak olan idarenin olumlu yönlerini dile getirdiler. Böylelikle birbirlerini tamamladılar diyebiliriz.
Daha önce hiç Gogol okumadiysaniz tavsiyem kesinlikle bir delinin hatıra defteri dir. Türk tiyatrosunun iki dev ismi Genco Erkal ve Erdal Beşikçioğlu bu oyunu sahnelediler, gişe rekorları kırdılar. Tiyatoda gişe rekoru... İnanmadiniz mı?
diken.com.tr/bir-delinin-hat...
Ve bu oyundan küçük bir kesit...
youtu.be/Em5tBPeIc5I
Bu kitap dolayısıyla Gogol üzerine lafladik. Benim için güzel bir deneyim oldu, özellikle portre efsane bir öykü. Okuyunuz demekten başka ne diyebilirim?
··
2.219 görüntüleme
Okuyalım o hâlde:)
📚📚📚
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.