Çok önce başladığım, sonunda bitirdiğim bir kitap. Şimdi, bitirdim de ne oldu? Orhan Pamuk’in kitaplarını, özellikle roman türü dışındaki bu tür kitapları bitirmek manasız geliyor. Ben onun böyle kitaplarının sürecini seviyorum zaten, okumaya devam etmekten keyif alıyorum. Yine de bir kitap bitirince seviniyorum, ama bir süre sonra tekrar okucağımı da biliyorum. “İstanbul, Hatıralar ve Şehir” kadar etkileyici değil açıkçası, onu “Kara Kitap” ile birlikte ilelebet okumaya devam edeceğim gibi görünüyor. “Öteki Renkler”de daha fazla aktüalite ve siyaset bulunmasından kaynaklanıyor olabilir. Bu kitaptan benim en ciddi çıkarımım, bir yazar ve aydın olarak Pamuk’un nasıl olup da içerisinde yetişmiş olduğu Türk toplumundan minimum seviyede etkilenerek bağımsız düşüncelere sahip olabilmesi olmuştur. Orta Doğu’da kimlik, ırk, aşiret, cemaat, mezhep grupları içerisinde kişiler kendilerini gruplandırıp doğrularını ve yanlışlarını buna göre belirlerken, Pamuk sadece “düşünen (ve gözlemleyen) bir insan olarak kalmayı, hem de 90’lar Türkiyesinde başarabilmiş. Bu ciddi bir nokta. Bilhassa 90’larla 2020’leri kıyasladığımızda; insan hakları, demokrasi ve Batı dünyası ile ilişkiler açısından totaliter, ırkçı ve şimdi bir de siyasal İslam taassubu altında bir dinci perspektifin de eklenmesiyle bu coğrafyada pek de bir şeyin değişmemiş olması üzücü haliyle. 392 Yıllardır yakındığımız bütün o berbat müteahitler, rüşvete batmış belediyeler, kural tanımaz inşaatçılar ve yalancı siyasetçiler bizim aramızdan, içimizden çıkmıştı ve şikayetleriniz bizi onların kötülüklerinden hiç kurumamıştı. 399 Başka yazarlar hapisteyken, hangi iyi insan, gidip devletten yazar olduğu için “devlet sanatçısı” ünvanını alır? 354 Bir ülkeye, bir şehre, bir denize gerçekten ait olmanın en iyi biçimi bu ülkenin, şehrin, denizin sınırlarından, imgesinden, hatta varlığından tamamıyla habersiz olmaktır belki. En iyi İstanbullu, İstanbullu olduğunu çoktan unutmuş olandır. En gerçek Müslüman, neyin İslam neyin başka bir şey olduğunu hiç kafa takmayandır! Türkler Türk olduklarını bilmedikleri zamanlar asıl tam türküler! 342 Oysa Atatürk batıya karşı zor bir savaş verdikten sonra bile, kültürü, medeniyeti, edebiyatı, hayat tarzı ile Avrupa’yı örnek almamız gerektiğini açıkça dile getirmişti. 339 Bayram ziyaretlerinden, özellikle amcalara, teyzeleri, yaşlı dedeleri, büyüklere yapılan bayram ziyaretlerinden çok hoşlanırım. Bu ziyaretlerde bayram günleri bütün o teyzeler, yaşlı amcalar ve enişteler disiplinli ve kararlı bir şekilde iyi olmaya çalışırlar ve ikramları, tatlı sözleri, hatıralar ve zerafetleriyle sonunda gerçekten de iyi olurlar. Bu da iyilik denen şeyin çoğu zaman sanıldığının aksine insanın içinden kendiliğinden geri vermediğini, iyi olmak için bir gayret sarf edilmesi gerektiğini kanıtlar.

Öteki RenklerOrhan Pamuk · İletişim Yayınları · 1999666 okunma

·

147 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Tuncay Günaydın