Bilişsel Çarpıtmaların Tanımları
1. YA HEP YA HİÇ DÜŞÜNCESİ: Her şeyi siyah ya da beyaz görürsünüz. Eğer performansınız mükemmelin altındaysa, kendinizi tamamen başarısız bulursunuz.
2. AŞIRI GENELLEME: Tek bir olumsuzluğu hiç bitmeyecek bir başarısızlık demekmiş gibi görürsünüz.
3. ZİHİNSEL FİLTRE: Tek bir olumsuz ayrıntıyı bulur onunla uğraşıp durursunuz; gerçeğe bakışınız, bir damla mürekkebin tüm şişedeki suyu bulandırması gibi kararır.
4. OLUMLUYU GEÇERSİZ KILMAK: Olumlu olayların şu ya da bu nedenlerden "sayılmaz" olmasına ısrar edersiniz. Böylece günlük hayatınızla ters düşen olumsuz bir düşünceye kapılırsınız.
5. SONUÇLARI ATLAMA: Vardığınız sonucu destekleyecek kesin kanıtlar olmamasına rağmen olumsuz bir değerlendirme yaparsınız.
a. Akıl okumak: Kendinizce birinin size ters davrandığını düşünür, araştırmaya gerek bile duymazsınız.
b. Falcılık: İşlerin kötü gideceğini öngörür, kehanetinizin bir gerçek olduğuna ikna olursunuz.
6.AŞIRI BÜYÜTME (Felaketleştirme) ya da KÜÇÜLTME: Olayların önemini abartırsınız (beceriksizliğiniz ya da başkalarının başarısı gibi), ya da minicik kalıncaya kadar küçültürsünüz (iyi özellikleriniz ya da başkalarının kusurları gibi). Buna "dürbün hilesi"de denir.
7. DUYGUSAL KARARLAR: Olumsuz hislerinizin aslında gerçeği yansıttığına inanırsınız. "Hissediyorum, o halde gerçek olmalı"
8. -MELİ -MALI CÜMLELERİ: Kendinizi -meli -malı'larla motive etmeye çalışırsınız.
9. ETİKETLEME VE YANLIŞ ETİKETLEME: Aşırı genellemenin uç halidir. Hayatınızı tarif etmek yerine, kendinize olumsuz bir etiket yapıştırırsınız. "Ben beceriksizin tekiyim" Başka birinin hoşunuza gitmeyen davranışı karşısında "Kahrolası iğrenç herif!" dersiniz. Yanlış etiketleme bir olayı çok renkli ve duygu yükle bir dille anlatmayı içerir.
10. KİŞİSELLEŞTİRME: Kendinizi, aslında başlıca sorumlusu olmadığınız bir olayın nedeni olarak görürsünüz.
Sayfa 64
·
10 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.