Kitabın konusu basit: ikiz kadınlar Urbino’da terör estiriyor, görgü tanıkları kendi hikayelerini anlatıyor, sahte bir gezi rehberi de tüm bu olaylara açıklık getiriyor. Kitabın ne olduğu ise pek o kadar basit değil, çünkü aynı anda çok şey Gitmeyecekler için Urbino: her şeyden önce tamamıyla deneysel, biraz fantastik, biraz büyülü gerçekçi, biraz eskatolojik, biraz folklorik, biraz biyografik, biraz efsane, kimi zaman hayalet hikayesi kimi zaman fabl-vari, bazen de absürd komedi. Deneyselliği sadece bu tür cümbüşünden değil, aynı zamanda biçimsel de: kitap 3 kısımdan oluşuyor; ilk kısımda yol adlarındaki kısaltmaların sonunda nokta, kesme imi, yabancı şarkı isimlerini vermek için kullanılan tırnak dışında hiçbir noktalama işareti yok; orta kısımda her bir görgü tanığının ifadesi tek cümle, bolca virgül ekleniyor, nokta ise yalnızca bir kez kullanılıyor; son kısımda tüm noktalama işaretleri normale dönüyor. Bu adım adım ilerlemeyi takip etmek son derece keyifli. Bir diğer biçimsel deneme, ilk kısımda yer alıyor. İkizlerden biri düz, biri italik yazıyla veriliyor, bu sayede birbirleriyle diyalog kuruyorlar. İlk kısımdaki noktalama işaretsizliği, çok hızlı bir tempo yaratarak şiddet anlarının hızını yansıtıyor ve okurun bu delilik anlarına katılmasını sağlıyor. İkinci kısımdaki çok sayıda virgülle bağlı tek cümle yapısı, kesintisiz bir bilinç akışı hissi veriyor. Üçüncü kısımdaki gezi rehberi formatı ilk bakışta alakasız gelebilir. Ancak gerçek ve kurgunun birbirine karıştığı bu rehber, kitabın belki de en ilginç kısmı. Öncelikle bir gezi rehberi gibi sadece doğru bilgiler içermiyor: bilgilerin bir kısmı hatalı, bir kısmı tamamen uydurma. Gezi rehberi formatında olmayan bir şekilde, yalnızca önemli tarihi figürleri değil, aynı zamanda güncel kişilerin bahsini de içeriyor. (Kitaba komediyi veren de bu kısımdaki bitki bölümü.) Gezi rehberi formunu alaşağı eden şey ise, “Urbino’da yapılmaması gerekenler” bölümünde doğrudan görgü tanıklarını uyaran cümlelere yer verilmesi. Bu, kitaba bir döngüsellik kazandırıyor: kısımların sıralamasını değiştiriyor: her ne kadar sanki olaylardan sonra bulunmuş, sanki bir turist kaçarken geride bırakmış gibi bir havası olsa da, kitabın olaylarından önce geliyor aslında bu gezi rehberi. Görgü tanıklarının bu rehberi okumaması, onların düştüğü bir gaflet sanki. Bu durum, kitabın olaylarına başka bir kötücüllük ve gizem boyutu da katıyor elbette. Bu sayede kitaba gelen bu ton, bana biraz Tales from the Crypt’i anımsattı: adeta Cryptkeeper’ın kitaptan bir hikaye okuyup gülmesi gibi geldi. Bayıldım. (Eğer bu bölümdeki kasıtlı hatalı bilgileri, bilgilerle örtüşmeyen fotoğrafları - ki bir kısmının çözünürlüğü ne yazık ki çok düşük - araştırırsanız pek çok şey öğreneceğinizi garanti ederim.) Kitabı ne kadar sevdiğimi anlatmaya kelimelerin yeteceğini zannetmiyorum. Okuduğum ilk Cem Akaş kitabı; henüz yarısına bile gelmeden Akaş’ın bibliografisinin ezici çoğunluğunu topladım. Türk edebiyatının içerisinde, dünya standartlarının bile çok ötesinde, son derece orijinal, nadide bir kitap. Kitabı ne kadar sevdiğimi en iyi anlatacak şey belki de tam puan vermiş olmam: Can Yayınları edisyonunun hem birinci hem ikinci baskılarında (birinci baskıdan dehşet verici şekilde düzeltilmeden ikinci baskıya gitmiş) o kadar fazla yazım hatası var ki! Toplantı yerine toplayın, davranan yerine davrayımam, bitişik şekilde her şey, alamıyorlardı yerine akmıyorlardı, kemiklerinin yerine kemilderinin, alınan yerine alman, Urbino yerine Urbirio, alınıyor yerine almıyor… yazılması örneklerin küçük bir kısmı. Ek hataları var, ş yerine çokça s yazılmış, dilbilgisi sorunları var… Bunlar beni son derece rahatsız eden şeyler; buna rağmen puan kıramadım. Ancak birinin acilen bunları düzeltmesi lazım, böylesi ayan beyan hatalarla onaylanıp baskıya gönderilmiş olması felaket, Can’a hiç yakışmayan bir özensizlik.

Gitmeyecekler İçin UrbinoCem Akaş · Can Yayınları · 202050 okunma

·

102 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Su