Karakter analizlerinin derinlemesine yapildigi 1800 lerin ilk yarisinda stendalin yazdigi ve acimasiz elestirilere maruz kalan bir klasik. Doneminde yapilan elestirilerin bana gore en agiri yazarin olusturdugu karakterle kisiliginin ortusturulmesi oldu. Hayal gucu ile karakter analizi yapmak buyuk hata. Onaylamadigim yoruma gelecek olursak yorumcu der ki" julien sorelin igrenc kisiligini tasarlayabilen bir yazarinda igrenc bir insan olmasi gerekir, cunku o bir canavar olusturdugunu cok iyi bilmektedir" Bu tarz yorumlar yuzunden yazar doneminde okunmamasi gerken yazarlar icine alindi. Ote yandan yazarimizin hayatina bi goz attigimizda ask hayatinin cok hareketli gectigini, asik oldugu kadinlardan red cevabi aldigini ve hatta aldatildigini ama julien sorel gibi eylemlerde bulunmadigini goruyoruz. Burada benim yorumum butun yazarlarda oldugu gibi yazarimizda kendi yasadiklarinin temelinde hayal gucunu de kullanarak bir karakter olusturmus. Bu onun o karekterle birebir ozdeslestirilmesini hakli cikarmaz. Gunumuzde de baktigimizda julien sorel gibiler yok mudur? Kirmizi ve siyah'ın yazim asamasinda yazarin gazelerde cikan iki haberden ilham aldigi soylenmektedir. Bunlardan birincisi bir marangozun oglunun evli bir kadina asik olup onunla ask yasamasinin ardindan kadinin bir sure sonra ayrilmak istemesinin sonunda kerstecinin oglunun asigini oldurmesi ve 5 yil ceza almasi haberi, ikincisi ise asil kitaba konu oldugunu dusundugum ve julien karakterinin temelini olusturan haberdir. Bunu ayrintili yazmiyorum cunku kitabin ozeti olurdu. Kitabin yayinlandigi ilk donemlerde okuyucu ve elestirmenler kitabin sadece ahlakdisiligi ile ilgilenmisler. Yuzeysel yaklasimlarla karakterimiz julien'in iki yuzlu, hirsli, alcak, kotu kalpli ve acimasiz bir insan oldugu yorumlari yapilmis. Ancak son dunya savasindan sonra farkli ve deriemesine yapilan okumalar sonucu kitabin ne anlatmak istedigi biraz daha net gorulmeye baslanmis. Benim yorumuma gelecek olursak, insanin icinde her duygu ve ozellik vardir sen hangisini beslersen onu buyutursun. Toplum da ayni sekilde her duyguyu ve ozelligi barindiran insanlardan olusur yine sen hangi ozelligi beslediysen toplum icinde tercihlerini o yonde yaparsin. Karakterimiz julien' in kendi icinde verdigi savasi yani iyi ve kotunun savasini, muhtesem betimlemelerle yansitan stendhal, toplumun insan uzerindeki etkilerini, yasanan surecler sonunda tercihlerin insani getirdigi sonu, okura tum ciplakligiyla gostermistir. Coook etkilendigim ; Anlasilir ve okunasi bir ceviriyle o donemi bana yasatan beni icine alan bir kitapti. Yazarin hayatini okurken gordum ki eszamanli okudugum savas ve barista napolyonla rus savasina katilmis ve moskova yanarken ordaymis. Buda ilginc bir ani oldu benim icin.

Kırmızı ve SiyahStendhal · Engin Yayıncılık · 19989,9bin okunma

·

25 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Yeliz Aslan