Vatansever Örgütler ve Hareketler:
Osmanlı devletindeki vatanseverler aydınlar Tanzimat uygarlığı oyununun asıl niyetini kısa zamanda anladılar. Gizli örgütler kurarak iç ve dış düşmanlara karşı savaşmaya karar verdiler. Bu örgütler başlıca Jön Türkler, Osmanlılar, İttihat ve Terakki idi. Namık Kemal'in önderliğinde kurulan Yeni Osmanlılar, Tanzimat'ın getirdiği sömürü düzenini şiddetle eleştiriyorlardı. Yayınladığı bildirilerle vergi eşitsizliğini, memurların zulmünü, yabancı sermayenin girişiyle çöken yerli sanayi ve ticaretin yabancılara bırakılmasını onu ediyorlardı. Amaçları milli bir iktisat politikasının uygulanması ve hürriyetin ilanı idi. Abdülhamit, jurnalciler sayesinde örgüt üyelerinin çoğunu yakalamış, Namık Kemal sürgün edilmiştir. Namık Kemal ve arkadaşlarının ortaya attığı görüşler, harbiye, tıbbiye, mülkiye gibi okullarda "vatan ve hürriyet" ideolojisini kökleştirdi.
Çoğunluğunu yüksek okullu aydınların meydana getirdiği jön Türkler de yeni Osmanlıların tezlerine benzer öneriler getiriyorlardı. İstedikleri reformların gerçekleşmesine engel olan Abdülhamit istibadını devirmek en büyük amaçları idi. Bu sırada hemen bütün okullarda yurtsever gençler ce miyetler kurdular...
İhtilalcı Askerler Cemiyeti, Cemiyet-i İnkılabiye bunlardandı. Bütün cemiyetler çıkardıkları gizli dergilerle Abdülhamit istibadını yeriyordu…..
Abdülhamit aylıklı ihbarcıları boşa çıktı ve emperyalistJer kendi kazdıkları kuyuya kendileri düştüler. En güçlü anti-emperyalist direnmelerden birisi de bu konuda yürütüldü. Vietnam’da bağımsızlık mücadelesi veren halkın amansız düşmanı, insan kasabı Kommer'in arabası yakılarak kendisi yurdumuzdan kovuldu.
(...)
ittihat ve Terakki'ye yön verenler vatansever subaylar ve hem kendi durumlarından hem de vatanın durumundan şikâyetçi olan küçük memurlar olmuştur. (...)
Meşrutiyet'in ilanından sonra ortaya çıkan Hürriyet ve İtilaf Partisi İngiliz yanlısı idi. Hürriyet ve İtilafçılarla, İttihatçılar arasındaki vatansever unsurların çatışması yakın ta rihimize kadar dayanır. İttihatçılar arasındaki vatanseverler, kurtuluş savaşında, İstanbul'da karakol cemiyetini, Anadolu'da Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerini kurarak emperya listlerle silahlı mücadele ederken, itilafçılar yabancılarla iş birliği yapıyor, vatanı yabancılara peşkeş çekiyorlardı. İtilatçılar, daha sonra da Serbest Fırkada ve Demokrat Parti içinde çöreklenmişlerdir. (...)
Sayfa 226 - HERDEMKitabı okudu
·
17 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.