SPOİLER İÇERİR Uzun zamandır beni böyle sarsan bir kitap okumamıştım. Yeşil Gece, Reşat Nuri'nin okuduğum üçüncü kitabı oldu. Öncesinde Acımak'ı çok beğenmiş, Yaprak Dökümü'nü ise orta düzeyde bulmuştum. Ancak Yeşil Gece beni öylesine etkiledi ki onu okumuş olduğum en iyi romanlar arasında hatırlayacağım. Romanın başkahramanı Şahin Efendi ile düşünce bakımından bir bağ kurmuş olmamın da bunda bir etkisi vardır şüphesiz. Karanlıktan aydınlığa geçişi çok başarılı bir şekilde gözler önüne seren bu romanı lise çağından başlamak üzere her Türk gencine mutlaka okutmak gerek diye düşünüyorum. Romanın başkahramanı Şahin Efendi babası öldükten sonra köyünde çobanlık yaparak annesine bakan ve medrese eğitimi gören bir çocuktur. Daha sonra İstanbul'a gider ve medrese eğitimine burada devam eder. Aklına ruhun ölümsüzlüğü gibi birçok mesele hakkında hocaların söylediğinin aksine pek çok soru takılır. Bunları araştırmaya koyulsa da softalardan istediği cevabları alamaz. Daha sonra medrese eğitimini icazet alacağı son yılında bırakarak Darülmuallimin sınavına girer ve beklemediği bir sonuçla ikincilik ile okula girer. Şahin Efendi softa takımının iç yüzünü gayet iyi bir şekilde bilen bu karanlığı en yakından görmüş bir kişi olarak müspet bilimin önemini kavramış ve aydınlığa doğru bir maceraya atılmıştır. Okulu başarıyla bitirdikten sonra kendisini becayiş ile İzmir'in Sarıova kazasına aldırarak Emir Dede mektebinde başmuallimliğe başlar. Şahin Efendi'nin amacı; batıllıktan, gericilikten, bağnazlıktan, mutassıpllıktan din tüccarı softaların elinde kırılan bu kazada, aydınlığı, hakikati, ilim ve fenni hakim kılmaktır. Bu maceraya atılan Şahin Efendi yanına pek az kişi bulsa da sonuna kadar mücadeleye devam edecektir. Kasabada öyle olaylar gerçekleşiyor ki o dönemki zihniyetin çürümüşlüğü çok açık bir biçimde gözler önüne seriliyor. Bu kitabı okuduğunuzda Atatürk ve inkılapları için minnet duyacak, bu inkılapların gerekliliğini net bir biçimde göreceksiniz. 31 Mart Vakasının etkisiyle sarıklılardaki hareketlilik her daim canlılığını korumaktadır. En ufak bir kıvılcım ile büyük olayların patlak vermesi an meselesiyken kasabada aydınlığa doğru ihtimamlı bir sefere girişen Şahin hocanın başından geçenler, içinde pek mühim dersler barındırıyor. Kasabadaki olayları iyi analiz ediniz: Sarığın sadece başa değil aynı zamanda akla, vicdana, ferdi hürriyete, müspet fenne de sarıldığını anlayacaksınız. Dönemin feslileri ve sarıklıları arasında geçen mücadele, 1.Dünya Harbi zamanları üzerinde fazla durulmayarak, Yunan işgali yıllarında değişime uğruyor. Artık fes ile sarığın mücadelesi yerini Yunan askerleriyle mücadele ve işgal yıllarında hayatını sürdürme meselelerine bırakıyor. İşgal yıllarının anlatımı ile devam eden romanda yeşil ordu müdafiilerinin düşmanı görünce kaçması, yahut dalkavukların işgalcilerle bir olarak her devrin adamı olması gibi iki yüzlülükleri de görüyorsunuz. Yiğitçe bir çete grubu kurarak donanımlı orduya karşı imkansız bir mücadeleye girişerek şehit olanlar, biçare bir vaziyette kasabayı terk eden halk, terk etmek istese de edemeyip korkuyla işgal altındaki kasabada kalanlar gibi pek çok kesim arasında Şahin Efendi ise, muhaceret edecekken hem yolun zorluğu hem de Sarıova'daki vazifesinin bitmediği inancıyla kasabada kalıyor. Bu zamanda yapmak istemese de hocalık yapmak durumunda kalıyor. Daha sonra Türk kurtuluş hareketine gizlice asker gönderiyor. Bir yerde propaganda yaparken yakalanınca Yunanlılarca Yunan adasına sürülüyor ve beş yıl sonra tekrar Sarıova'ya dönebiliyor. Döndüğünde ise beklemediği bir tavır ile karşılaşıyor... Ne kadar kitap özeti gibi inceleme yazmış da olsam kitaba göre aslında emin olun hiçbir şey anlatmadım. Kitabın diline değinecek olursam eski kelimeler barındırması sebebiyle kelime bilginiz az ise sizi yorabilir ancak anlatım kesinlikle akıcı ve anlaşılır. Kurgusunu ve sonunu başarılı buldum. Yeşil; İslamiyeti, Gece ise; karanlığı simgelemekle beraber Yeşil Gece; İslamiyetin batıllık ve aşırı bağnazlıkla yoğrulmuş, bir menfaat aracı haline gelmiş, toplumun medeni gelişimi bakımından engel teşkil edecek nitelikte bulunan akıl dışı karanlık yüzünü simgelemektedir. Bu kitap, Meşrutiyet devrini, işgal yıllarını ve inkılaplara giden yolu ders verici nitelikte görmenizi ve anlamanızı sağlıyor. Bu romanı kesinlikle okuyun, okutun. Herkese iyi okumalar dilerim... "Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için, muvaffakiyet için en hakiki mürşit ilimdir, fendir. İlim ve fennin haricinde mürşit aramak gaflettir, cehalettir, dalalettir." - Mustafa Kemal ATATÜRK

Yeşil GeceReşat Nuri Güntekin · İnkılap Kitabevi · 20163,502 okunma

·

125 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Alican ASLAN