Distopik ve politik kurgunun önemli romanlarından biridir.George Orwell, Dünya'da yakın tarihlerde pek çok noktada yaşanan, insan hayatında her anlamda olumsuz etkiler yaratan Soğuk Savaş,Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atılması,Holokost(Yahudi soykırımı), Stalingrad Muharebesi,Ardenler Taarruzu,Midway Muharebesi, Polonya Seferi gibi olayların yaşanmasıyla birlikte bu romanı isyan etmek için yazmış gibidir.İnsan psikolojisini sonuna kadar zorlayan dönemler silsilesinden geçen milletlerde artık 3. Dünya Savaşı paranoyası da kendini göstermeye başlamıştır.Kısacası George Orwell berbat bir atmosferin içerisindedir. İsyanını, öngörülerini 2.Dünya Savaşı'ndan sonra oluşan üç ana devletin (Okyanusya,Avrasya ve Doğu Asya) durmadan devam eden savaşı ve Okyanusya devletindeki sınırsız devlet gücünün nasıl işlediği üzerinden anlatmıştır.Okyanusya devletinin başlıca şu özelliklerini görüyoruz; - Üç devlet arasında bitmeyen savaşlar vardır.Bu savaşlar gerçekleşirken devletlerin belli çıkarlar dahilinde savaşı bitirebilecek iken bile neden savaşı sonlandırmadıklarına ince dokundurmalar yapılmıştır. -Halkın yaşam şartları içler acısı diyebileceğimiz kadar kötü bir seviyededir.Halkın yiyecek olarak tüketebilecekleri belli yiyecekler vardır ve bu yiyecekler de bilinen yiyeceklerin taklidi gibidir.(Örneğin, çay yaprağı yerine böğürtlen yaprağı kurutulup çay olarak satılıyor.)Kahvenin kokusu, çikolatanın tadı bile insanlar için hayal olarak kalmış durumdadır.Halk fizyolojik ihtiyaçlarından başka bir şey düşünmesin diye açlık sınırında yaşamak zorunda bırakılmaktadır. -Halk, Büyük Birader adı verilen sembolik bir figür ile propaganda edilmektedir.Büyük Birader figürü aslında oluşturulan sistemi koruyabilmek için yaratılmıştır.Birçok yöntemle insanların Büyük Birader tarafından izlendiği ve hiçbir şeyin Büyük Birader'den habersiz olamayacağı mesajı verilmektedir. - Okyanusya'da despot yapı o kadar büyük bir güç kazanmıştır ki bir milletin dilini ve tarihini değiştirebilecek hale gelmiştir.Dilin planlı bir şekilde adım adım yok edilerek yeni bir dil oluşturulma yolunda ilerlediği gözlenebilmektedir.Bir milletin geçmişini oluşturan mimari yapılar, yazılı belgeler,arşivler vs. ya sistemin istediği hale getiriliyor ya da siliniyor.Bunun için yüzlerce insan çalıştırılıyor.Şiirler,fotoğraflar,kitaplar sistemin çıkarına uygun olacak şekilde yeniden düzenleniyor. Sistemin zorbalıkla oluşturduğu bu toplum yapısı her ne kadar devam edecek gibi gözükse de bir gün patlak vereceğine inanılan bir görüşle yazılmıştır. Romanda geçen ana karakterin sistemin var ettiği gerçeklik ve bugün ile ilgili şüpheleri sezgisel olarak vardır. Bu sezgiyi ve zihnindeki soruları bastıramayan karakter sistemin eksiklikleri ve yalanlarıyla yüzleşmek için riske girmeyi göze alır. Aldığı bu risk sonucunda sisteme karşı olduğunu düşündüğü insanların da yine sistemin hizmetinde olduklarını acı bir şekilde anlar. Yaratılan sistem o kadar acımasızdır ki insan duygularını bile yok etmek için sınırları zorlamayı korkusuzca ve acımasızca yapar. Bunun sonucunda insanı içten içe huzursuz eden gerçeklerin var olabileceği ama beyni yıkanmışları da arkasına alan bir sistemin karşısında gerçeği, adaleti,eşitliği,vicdanı ve merhameti savunmanın;müthiş bir baskının ve kontrolün söz konusu olduğu bir sistemde düşünsel yaşamın, sorgulamanın, eleştirinin ve hatta yaşamanın ne kadar zor olduğunu görmekteyiz. Özgürlük yok! Konuşmak yok! Anlatmak yok! Yaşamak yok! Hissetmek yok! Böyle bir dünyada yaşadığınızı hayal edin.. NOTLAR: -Sovyetler bu kitabı Batı emperyalizmine karşı bir örnek olarak gösterirken Batı da bunun tersini yapmaktadır. -George Orwell, kitabı bilinen kanıya göre Amerikan kapitalizmine karşı yazmamıştır.Stalin'e karşı yazmıştır. -1948 yılında yazılmasına rağmen despot bir devlet yapısının teknoloji ve medyayı nasıl kullanabileceğini öngörmüştür. (Tele ekranlar bunun bir örneğidir.)

Bin Dokuz Yüz Seksen DörtGeorge Orwell · Can Yayınları · 2014166,5bin okunma

·

17 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Menekşe Günay