Piri Reis, tam adı Muhyiddin Pîrî Bey’dir. Kartografyacı, Kaptan ve Şairdir. Bu eseri 500 sene önce yazmıştır. Kendi çağında da değerli bir Adammış ama 85 yaşlarında kafası uçurularak idam edilmiş. Bugün övgüyle söz ettikleri bu kaptanı nasıl öldürüldüklerine dair hiçbir yerde söz etmezler, çok riyakarca. Eser Piri Reis’in seferlerinde gördüğü Akdeniz ve Ege adalarına dair tek tek önemli özellikleri, nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatır. Kitap nazım ve nesir olmak üzere iki biçimde yazılmış. Pusula, harita, rüzgar, yıldız ve sığlık yerleri uzun nazımlı giriş ile aktarır. Öyle sanıyorum ki seferleri sırasında daha duygu yüklü olup şairene aktarımlar sağlamış. İnzivaya çekildikten sonra da nesir biçiminde daha özenli ve detaylı metinler ele alır. Adaların kayalık tip ve biçimlerini, kaç mil mesafeler olduğu, bir geminin kaplayabileceği yer veya kaç geminin sığabileceğini, limanların darlığı, genişliği, nerede gizli kayalıkların olduğunu ve hangilerine dikkat edilmesi gerektiği, içme suyunun nereden bulunabileceği ve bazı adaların tarihsel karakteristik özelliklerini anlatır. Ve tabii ki aktardığı her adayı kartografik anlatımıyla, haritalarla gösteriyor. Kendi dönemi içinde muazzam bir rehber kitabı, adaların kritik noktalarına az ve öz biçimde değinerek hiç sofistike olmayan bir eser kaleme almıştır. Aktardığı her bölümü “Vesselam” diye bitirir, bir çeşit kişisel imzası sanırım. Çevirmene göre “yolun selamet olsun” diye bir temenni biçimini ifade ediyor. Günümüz dünyasında ehemmiyeti olmayan, işlevsiz bir kitap. “Neden okumalıyım?” Diye düşünülebilir. Kitap epistemolojik bir şey sunmuyor. Tek tek adaların betimlemelerini okudum ama 2 gün sonra unuttacağım aşikar. Fakat; 500 sene önce bir Kaptanın denizaşırı seferleriyle kat ettiği yolculuklarda dünyayı sindirişi ve bize tezahürünün romantik bir uslanım sağladığını düşünüyorum. Evet, tarihi ve içeriği itibariyle çok romantik bir duyu ile sindirilebilir, bu eksende benim için etkileyici bir mana taşıdı. Bir nazımında şöyle der: Okuyup öğrenmeli, dünyanın illerini Anlayıp görmeli, hep kendi hallerini Akıllı Adam o dur ki, kendi halini bilir Her bir eşyadan kendine ibret alır. Okuyunuz, Vesselâm.

KİTAB-I BAHRİYYEPiri Reis · Tercüman Yayınları · 032 okunma

·

36 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mel