Perulu bir Yahudi olan Saul Zuratas yüzünün bir tarafında büyük bir doğum lekesiyle dünyaya gelmiş biri. 1956’da San Marcos’ta üniversitede Hukuk eğitiminin yanında bir yandan etnoloji de okurken birden Amazon ormanlarında yaşayan Machiguengalar’a merak salıyor. Onlar hakkında araştırma yapmaya veriyor kendini ve günümüz kültürü ve yaşayışıyla birlikte kilise tarafından yürütülen misyonerlik faaliyetleri sonucu özlerini tamamen kaybedip yozlaşacakları endişesini taşımaya başlıyor. Perulu bir aydın olan arkadaşı bir süre sonra Saul’un izini kaybediyor. Yıllar sonra karşısına çıkan Schneiller bu kabiliyle Amazon’da yaşamış, dillerini ve kültürlerini öğrenmiş bir aile. Schneillerin anlattığı Machiguengaların masalcı dedikleri kişinin Saul’le aynı kişi olup olmadığından şüpheleniyor. Masalcılar veya Habladorlar Machiguengaların tek eğlencesi, radyosu, televizyonu gibi. Çok gizli tutmayı tercih ediyorlar. Her şeylerini paylaşmalarına rağmen masalcı hakkında konuşmuyorlar bile. Kitapta sırasıyla bir bölümde masalcının ağzından Amazonlarda yok olmaya yüz tutmuş kabilelerin inançları, mitleri, yaşayışlarıyla ilgili anlatılagelen öyküleri okurken, bir bölüm de Saul’ü arayan ve kendi yaşantısını sürdüren arkadaşının hayatını okuyoruz. Masalcının anlattıkları arasında ateşböceklerinin, gecenin nasıl oluştuğu, güneşin, Meshiareni denen kuyruklu yıldızın nasıl var olduğu, neden beraberinde felaketler getirdiği, neden geyik etinin yenmediği, ölülerin ruhlarını yeraltına taşıyan nehir Kamabiria, Gökgürültüsü Tanrısı Morenanchiite ve Pumasının kükremesiyle oluşan gökgürültülerinin kaynağı, yaradılış efsanesini Güney Amerika mitolojisinden aktarımı var. Llosa anlatısında Kafka’nın Gregor Samsa’sına atıfta bulunuyor, hatta kitabın sonlarında yeniden anlatmış Kafka’nın hikayesini. Yüzündeki doğum iziyle insanlar arasında kabul göremeyen, Mascarita, Maske Surat, diye isim takılan Saul bu yönüyle içten içe kendini toplumdan dışlanmış ve istenmeyen evlat gibi görüyor, üniversitede başarılı bir öğrenci olmasına karşın, bu nedenle kendine yeni bir yol çizdiğini ve dönüştüğünü ifade ediyor. Bu da Ilosa’nın Masalcı için hayal ettiği Dönüşüm. Faulkner’ın adını da sıkça geçiriyor yazar. Etkilendiği isimler arasında Kafka ve Faulkner’ı yazabiliriz belki. Kitapta aldığım bazı notlar okumayı düşünenlere belki kolaylık sağlar diye buraya da yazıyorum. Kitapta çok sık adı geçen Tasurinchi iyiliğin temsilcisi olup Inkite’de bulunuyor, Kientibakori kötülüğün temsilcisi, dünyadaki pisliklerden ve kötülüklerden sorumlu ve Gamaironi’de yaşıyor. Yeraltı ve gökyüzünde bulunan tanrılar gibi. Bu yönüyle Yunan mitolojisiyle de benzerlikleri bulunuyor. Machikanari kötü niyetli büyücüler, seripigari iyi yürekli büyücülere verilen isimler. Seripigariler bir tür şaman. Her şeyi soruyorlar ne yiyeceklerini, kötülüğün üstesinden nasıl geleceklerini…tütün ve içki içip düşünüyorlar. Mesela solucanların nasıl süründüklerine, renklerine bakarak hangisinin yenebileceğini, hangisinin yenmemesi gerektiğini söyleyebiliyorlar. Kientibakori kötülükleriyle anılan, şeytanları yöneten büyük bir güç/tanrı. İşte benim öğrendiklerim.

MasalcıMario Vargas Llosa · Can Yayınları · 2019117 okunma

·

57 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.