Not
"Deneysel felsefenin atası" BACON motifleri bir araya getirmişti bile. "Önce kendi bilmediklerini başkalarının bildiğine, sonra da onların bilmediklerini kendilerinin bildiğine inanan" gelenek çömezlerini küçümsemektedir BACON,
"ancak safdillik, kuşkulanmaya karşı isteksizlik, düşüncesizce verilen yanıtlar, bilgiçlik taslamak, karşı çıkmaktan çekinmek, çıkarcılık, araştırmalarda savsaklık, söz fetişizmi, sırf kısmi bilgilerle yetinmek:
Bunlar ve benzeri şeyler insan anlığı ile şeylerin doğası arasında mutlu bir evliliğin gerçekleşmesini engellemiş, bunun yerine anlığa değersiz kavramlar, plansız deneyler yamamıştır: Böylesine övgüye değer bir birleşmeden duyulan korku ve çıkacak sonuçlar kolayca tasarlanabilir.
Kaba bir buluş olan matbaa makinesi, akla daha yakın bir buluş olan top, daha önceleri de bir dereceye kadar bilinen pusula:
Bu üç buluş hangi durumda değişiklik yaratmamıştır ki; biri bilimde, diğeri savaşta, üçüncüsü de maliye, ticaret ve denizcilikte!
Ve bütün bunlar, inanın, tamamen bir rastlantı sonucu insanın ayağına takılmış, karşısına çıkmıştır.
Demek ki, insanın üstünlüğü bilgiden kaynaklanıyor, buna hiç kuşku yok.
Burada, kralların tüm hazinelerini dökse satın alamayacağı, emirleriyle hükmedemeyeceği, casuslarının ve muhbirlerinin hakkında bir haber getiremeyeceği, kaynağı olan ülkelere denizcilerinin, kaşiflerinin yelken açamayacağı birçok şey saklıdır. Bugün doğaya sırf düşüncemizde egemen oluyor ve bu düşüncenin baskısına boyun eğiyoruz, üstelik bu düşünce tarafından kendimizde, doğaya pratikte egemen oluyormuş sanısının uyandırılmasına da göz yumuyoruz."
·
9 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.