Gençlik rehberinde izahı bulunan ibretli bir hadisenin hülâsası şudur; "Bir zaman Eskişehir hapishanesinin penceresinde bir Cumhuriyet Bayramında oturmuştum. Karşısındaki lise mektebenin büyük kızları, onun avlusunda gülerek raksediyorlardı. Birden manevi bir sinema ile 50 sene sonraki vaziyetleri bana göründü. Ve gördüm ki; O elli altmış kızlardan ve talebelerden kırk ellisi kabirde toprak oluyorlar, ve âzap çekiyorlar. Ve on tanesi yetmiş seksen yaşında çirkinleşmiş, iffetini gençlik zamanında koruyamadığından sevmek beklediği nazarlardan nefret görüyorlar. Kat'i müşâhede ettim. Onların o acınacak hallerine ağladım." Evet gördüğüm hakikattır, hayal değil Nasıl ki bu yaz ve güzün âhiri kıştır; Öyle de,gençlik yazı ihtiyarlık güzünün arkası kabir ve berzah kışıdır. Geçmiş zamanın elli sene evvelki hâdisatı sinema ile hâl-i hazırda gösterildiği gibi, gelecek zamanın elli sene sonraki istikbal hâdisatını gösteren bir sinema bulunsa , Ehli dalalet ve sefahetin elli altmış sene sonraki vaziyetleri onlara gösterilse idi, Şimdi ki güldüklerine ve gayrı meşru keyiflerine nefretler ve teelümlerle ağlayacaklardı... Eser hapishane de zor şartlar altında yazılmış olup Bediüzzaman Hazretlerinin anlattığı bu olayla başlamıştır. Daha önce okuduğum Gençlik Risalesi'nin devamı niteliğinde olup; ahiretten, haklardan, yaşanılan durumlardan, bir sürü konular üzerinde durulup teker teker meyve risalesi olarak işlenmiştir. Gençlik rehberinde izah edildiği gibi ; Gençlik hiç şüphe yok ki gidecek. Önemli olan yaptığınız amellerinizdir. Hayata karşı tutum ve davranışlarınızdır. Gençlik nimetine bir şükür olarak, O tatlı nimeti iffette, istikamette sarf etmek lâzım ve elzemdir. Kitapta daha çok iman ve esasları üzerinde durulmuştur. "Nev'i beşerinin en büyük meselesi cehennemden kurtulmaktır. Ve kâinatın pek çok ehemmiyetli muazzam dehşetli bir hakikati Cehennemdir." (Ahiret üzerine kitaptan bir bölüm.) Evet bu kainatta şer olmazsa, Hayır bilinmez. Elem olmazsa, Lezzet anlaşılmaz. "Bu dünyada lezzetin pek az, pek kısa ve ahirette ceza ve belaların pek çok ve pek uzundur." (Sayfa 155) Kitapta ders alınacak bir sürü alıntı, bölüm iştirak ediyor. Mutlaka okumanızı tavsiye ederim..