Harezmi/Cebir/Algabrea
Ünlü Hint Aritmetiği Üzerine Kitap'ı yazan El Harezmi matematikte onluk sistemi dünyaya kazandıran kişidir. Bu eser tek başına matematik panteonuna girmeye yeter, ama yine de onun Arşimet ve Brahmagupta'nın yanında, tarihin en büyük matematikçileri arasındaki yerini sağlamlaştıracak olan devrim niteliğindeki başka bir kitap.
Bu kitabı yazmasını El Memun bizzat istiyor. Halife, günlük hayatta karşılaşılabilecek sorunların çözümünde herkesin kullanabileceği bir matematik el kitabının halkının hizmetinde bımasını istiyor. El Harezmî de böylece işe koyuluyor ve kla. sik problemlerin ve bu problemlerin çözümlerinin bir listesini hazırlamaya başlıyor. Bu problemlerin arasında arazi ölçümle rinden ticari işlemlere, aile üyeleri arasında miras paylaşımına kadar çeşitli konular bulunuyor.
Son derece ilginç olan bu problemler yeni değil ve eğer El Harezmî sadece halifenin isteğini yerine getirmekle kalsaydı kitabı gelecek nesillere ulaşamazdı. Fakat İranlı bilgin, bununla yetinmiyor ve bu kitaba kendi eserinden tamamen teorik olan bir giriş bölümünün ilk kısmını da ekliyor. Burada somut problemlerle pratiğe dökülen farklı çözüm yöntemlerini oldukça düzenli ve soyut bir şekilde anlatıyor.
Eser bittikten sonra El Harezmî kitabın başlığını Kitab'ül Muhtasar fi'l Hisab'il Cebr ve'l Mukabele, yani Cebir ve Denklem Üzerine Özet Kitap olarak belirliyor. Kitap, uzun zaman sonra Latinceye çevrilirken Arapça başlıktaki son kelimeler fonetik olarak şekil değiştiriyor ve Liber Algebræ et Almucabola adını alıyor. Yavaş yavaş Almucabola kelimesi atıldı ve o zamandan sonra El Harezmînin öncülüğünü yaptığı disipline tek bir ke lime adırı vermiş oldu: el cebr, algebræ, cebir.
Sayfa 124Kitabı okudu
·
29 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.