Bugün kalktığında gün boyu bir yalancıya, bir hırsıza, zina işleyen birine, bir katile rastlayacağını düşün. Onlara insan gibi davranacağını anımsa. Çünkü onlar tıpkı senin gibi insandırlar bu yüzden onlarsız olamazsın tıpkı alt çene kemiğinin üst olmaksızın olmayacağı gibi. Markus aurelius için en önemli olan başka insanların davranışlarının benim için elverişli olup olmadığını belirlemek değil, onların -insan oldukları ölçüde- bana denk düştüklerini bilmektir. Onlarla ilişki kurduğunda bunu hiç unutmamalıyım. Ne denli kötü olurlarsa olsunlar insanlıkları benimkine denk düşer, onu güçlendirir. Onların insanlığı olmaksızın belki gene yaşayabilirdim ama insanca yaşayamazdım. Birkaç takma dişim ya da iki çürüğüm olsa da yemek saati geldiğinde üst çene kemiğine yardım eden bir alt çene kemiğine güvenebilmek önemlidir. Bir insanın ilgimi çekmesinden üstün bir şey yoktur. Söyle bana sevilmekten daha güzel ne var parayı gücü ya da saygınlığı isteyen kişi bu zenginlikleri insanın sevildiği zaman karşılığında hiçbir şey ödemeksizin aldıklarının yarısını satın alabilmek için istemiyor mudur? Kim beni gerçek anlamda benim gibi tıpkı benim gibi işleyen bir başka varlıktan çok sever, kim beni insan gibi salt bunun için sevebilir. Hiçbir hayvan ne denli sevgi dolu olursa olsun bir başka insan varlığının bana verdiği sevdiği kadar sevgi veremez, hatta bu insan biraz sevimsiz bile olsa. Kuşkusuz insan varlıklarına çok kez sakınımla davranmak gerekir ama bu sakınım kuşku ya da kötücülük anlamında değil kırılgan nesnelere ve hatta en kırılgan şeylere gösterilen Özen anlamındadır. Çünkü basit şeyler değildir bunlar bizi başka insanlara bağlayan saygı ve dostluk kendim de bir insan olduğumdan benim için dünyadaki en değerli şeydir. Bu yüzden insanlarla bir ilişkim olduğunda her şeyden çok bu korumalı hatta bu deyimi kullanmama izin verirsen 'üstüne titremeliyim' canını kurtarmak söz konusu olduğunda bile bu öncelik tümüyle unutulmaz.
Sayfa 89Kitabı okudu
·
74 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.