Kitabı okurken yazarın ne kadar uçsuz bucaksız bir bilgisi var dedim öncelikle.Kıskanılacak cinsten.Bu sebeple kitabı okurken kendimin sığ bilgileri sebebiyle yer yer zorlandım.Hatta kullanılan kelimelerden dolayı TDK'nin Büyük Türkçe Sözlük kısmı yanımda hep açıktı.Kitap farklı bölümlerden oluşan bir külliyat gibi. 1. Bölüm: Dünya Edebiyatı Dünyanın neresi olduğundan başlıyor yazar, sormayın gitsin.Edebiyat nedir ile devam ediyor.İki kavramın birleşip birleşemeyeceğinden bunun mümkün olup olmadığından bahsediyor.Sadece kendi düşüncelerinden bahsetmekle yetinmiyor bütün kitapta.Tanık gösterme yöntemini sık sık kullanıyor. Goethe'ye göre Dünya edebiyatının amacı nedir? Dünya edebiyatının başlardaki durumu neydi? Entelektüel alışverişlerin düzenlenmesine kadar farklı sorulara cevap alabileceğiniz bir bölüm.Kendi düşüncesine göre ise edebiyatın ufku, dünya ufku olmalıdır deyip kapatıyor bölümü. 2.Bölüm: Klasik Dedikleri Ben şöyle cevap bulunabilecek soruları sıralayarak özetlemek istiyorum. Cemil Meriç'e göre klasik nedir? Klasiklerin kuralı nedir? Klasikler ve romantiklerin ilişkisi nasıldır? Klasik edebiyat nedir? Klasiği ifade eden kelimeler nelerdir? Avrupalının gözünde klasik ve romantik ne ifade etmektedir? Sözlüklerde klasik kelimesi nasıl geçiyor? Bizde klasik nasıl geçiyor? Son sorusuna verdiği cevap şöyle: Bizde klasik yoktur.Divan edebiyatı sadece kendi türünde mükemmele ulaşmıştır.Klasik vb. tabirler Avrupa edebiyatı için geçerlidir. Altını fazlaca çizdiğim cümlelere sahip bir bölüm oldu. 3.Bölüm: Çağın Dini Hümanizm İslamiyet ve hümanizm arasındaki ilişkiden tutun biolojistlere göre hümanizm nedir sorularına kadar incelemiş Cemil Meriç.Hümanizm- din ilişkisi, yine olmazsa olmazı sözlüklerde hümanizm, edebiyatta hümanizm ele aldığı diğer konular arasında. Hümanizmin edebiyatta yarattıkları nelerdir? Hümanizmin babası kimdir? vb. cevabını bulabileceğiniz diğer sorular.Okurken zorlandığım bölümlerden birisiydi.Tekrar tekrar okuduğum çok oldu. 4.Bölüm: Romanın Romanı En sevdiğim bölümdü.Kitabın da en uzun bölümü bu arada. Doğu'nun hikayesi,Avrupa'nın romanı olduğunu söyler yazar burada.Hayal ağacının ilkin Asya'da boy attığını vurgular. Klasik ve çağdaş roman arasındaki farklar nelerdir? Okuyucu romanda ne arar? Yığın okuyucu- gerçek okuyucu nedir? Romanın tarihçesi nasıl şekillenmiştir ve kadının etkileri nelerdir? Batı'nın Leyla ile Mecnun'u dediği Tristan ile İsevit'in öyküsü nedir? Don Kişot kimdir? (Flaubert ve Türkler için Don Kişot kısmı da vardır.) gibi nicegüzel sorulara hep cevap buldum bu bölümde.Özellikle Don Kişot ile ilgili yerler o kadar muhteşemdi ki! Bu bölümde Gogol'un çocukluğundan Don Kişot ve Ölü Canlar'ın yakınlığına ve daha birçok kişiyle ilgili(Balzac, Stendhal,Zola...) ilginç şeyler öğrendim.Sorguluyor Cemil Meriç hep sorular soruyor.Bizde niye roman yok, diyor.Ki "Bizde Roman" adlı kısımda kitabın 5.bölümünü oluşturuyor. 6.Bölüm: Romanda Hesaplaşma İlginç yerlerden biriydi.Çünkü Meriç bu bölümde Yaşar Kemal'i yerden yere vuruyor Demirciler Çarşısı Cinayeti ile.Çenesi düşük kocakarı gevezesi diyor.Özellikle beğendiği iki kişi var.Aclan Sayılgan'ı Depren adlı eseriyle, Adalet Ağaoğlu'nu Düğün Gecesi eseriyle göklere çıkarıyor. 7.Bölüm:Diyorlar Ki Tayflar geçidindeyiz.Kendisi de böyle başlıyor çünkü.Kimlerin adı yok... Alaycı bir geçit töreniyle dokunduruyor herkese.Halit Ziya, Abdülhak Hamit, Yahya Kemal, Halide Edip, Ziya Gökalp, Köprülü birkaç taneciği bu isimlerden.Bu geçitten hüzünle ayrılıyor Cemil Meriç. Halide Edip:Türkleri İngilizlerden sonra okuyan "Büyük Türkçü Köprülü:Knedi edebiyatını düşman gören ilk ve son edebiyat tarihçisisi yazarımıza göre. Gelelim kitabın son 2 bölümüne. Edebiyat Tarihinin Tarihi - Edebiyat ve Sosyoloji.Beni en zorlayan bölümlerdi.Eğer bilgi birikiminiz mükemmelse zevk alırsınız anca bu iki bölümden diye düşünüyorum.

Kırk Ambar 1: Rümuz-ül EdebCemil Meriç · İletişim Yayıncılık · 2006547 okunma

··

86 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.