''Altımızdaki toprak değildi, kıymaydı.'' Evet böyle anlatıyordu eski bir savaş gazisi 2. Dünya Savaşı'nın durumunu. Tarihin en kanlı savaşlarından biriydi. Hiç şüphesiz Stalingrad Muharebesi de en şiddetli çarpışma ve en çok ölümün olduğu yerdi. Leningrad ve ünlü Normandiya Çıkartması da bu savaşın olmazsa olmazlarıydı adeta. Nazi Almanyası'nın Kızıl Ordu'ya (Rusya) karşı başlatmış olduğu taarruzlarda çok insan hayatını kaybetmiştir. İşte böyle bir zamanda, acının ve kederin en kötüsünü yaşamış bir Fransız kadın da vardı. İsmi Charlotte. Ve yaşamış olduğu hayatının çoğunu Rusya'da geçirmiştir. Yazarın da belirttiği gibi, '' Rusya'nın karlı sonsuzluğunda kaybolmuş bir Fransız kızıydı O.'' Tüm bu savaş ve kötü günlerden kendini kurtarmış olan büyükanne, yaşamış olduğu Rusya'nın köhne bir mahallesinde, ziyaretine gelmiş olan torunlarına, kendi hayatından kesitler sunar. Bir öykü tadında ama hepsi gerçek tabii ki. Torunlardan olan erkek çocuk ise, anlatılan bu olayları sanki kendi yaşamış gibi zihninde anlamlandırır. Büyükannesinin valizinden çıkarttığı fotoğraflarda büyük bir acı ve keder gözlerine yansır torunlarının. Bizler de bu sahneye eşlik ederiz. Savaşın, açlığın, hüznün gölgesinde. Eserin anlatış biçimi olarak şunu söylerim ki: Kitap boyunca büyükanne hem kendi geçmişini hem de torunlarıyla kaldığı mekanı anlatırken bayağı karışık olduğunu gördüm. Bir belirsizlik hakimdi. Eser Fransızca'dan çevrilmiş. Çeviriden mi desem bilemedim. doğrusu. Ve yine bu mekan ve zamanda, aynı şekilde erkek torun da kendi hayatından kesitler sunuyor ki bu da eserin esas konusundan uzaklaşıp, kopukluklar olduğunu görüyoruz. Ama vermek istediği fikir ve mana etkilemedi değil. Özellikle şu alıntı çok derin: #26769546 . Yani son olarak çok iyi bir eser de değil, çok kötü de. Puanın düşük olması, anlam bütünlüğünün korunmamasından dolayı. Saygılar...