Item: Dönüşümler
Rating: 10 puan verdi
Author: AyşenErdal

AyşenErdal

@Aysen_Erdal·

06 Nisan 2019 22:15

421 syf.

· Kitabı okudu

10/10 puan verdi

Beğendi

Dönüşümler - Ovidius

Publius Ovidius Naso, batı kültürünün en önemli ve ünlü 3 şairinden biri olarak kabul edilmektedir. Bulunduğu dönemin ve sonrasının sanat ve edebiyat anlayışlarını önemli ölçüde etkilemeyi başarmış başlıca şairlerdendir. Bilinen ve günümüze kadar eksiksiz biçimde ulaşmış en önemli yapıtı Dönüşümler’dir. M.S. 8 yılında yazdığı bu eser, kendisinden 1300 yıl sonra Dante tarafından yazılan ve gelmiş geçmiş en önemli edebiyat eseri olarak nitelendirilen İlahi Komedya’ya esin kaynağı olmuştur. Kitap, en kısa açıklama ile, dünyanın oluşumundan başlayarak tanrıların/tanrıçaların ve insanların ilk kargaşalığından düzene geçişlerini anlatmaktadır. Heksametre vezni diye adlandırılan bir ölçüde yazılan ve 15 kitap/bölümden oluşan öyküsel bir şiirdir. Ara ara her platformda (tiyatro, sinema, edebiyat, görsel sanatlar vb.) karşımıza çıkan ve hatta günümüz yaşantısında bile hala insanlık literatüründeki adlandırmalara sebep olan mitolojik hikayelerin, hemen hemen tümünü içeren ve mitolojinin en temel bilgilerini bugüne ulaştırmış en büyük eserdir. İlyada ve Odysseia gibi Homeros tarafından kaleme alınmış eserlerin içeriğinden çok daha fazla çeşit mitolojik hikayeleri barındırdığından, bu kitabı bir çeşit mitoloji sözlüğü bile saymak mümkün görünmektedir. İçerikteki 15 kitabı/bölümü tek tek yorumlamak apayrı bir kitap yazmak anlamına geldiği için, ben genel görüşlerimi ve özellikle dikkatimi çeken konuları anlatmaya çalışacağım. Ki zaten “kitap özeti” ile “kitap yorumu” arasındaki farkı bilen bir okur olarak sadece yorumlayacağım. Yani olaylardan ziyade kitabın beni en çok etkilediği “düşünsel” yönlerini sizlere sunmaya çalışacağım. Dikkatimi çeken ilk konu; dönemin insanlarının tek tanrılı-ilahi bir dine inanmamalarına karşın, dünyanın ve insanın oluşumundaki anlatım, tek tanrılı dinlerin bu konudaki inancına yakın bir şekilde olmasıydı. Yaşanılan tufanların, kutsal kitaplarda anlatılan şekilde yazılması, aslında tamamen tek tanrılı dinlerin kutsal kitaplarını doğrular nitelikte olduğu düşüncesini yarattı. Dünyanın sular altında kalması veya yakıcı bir olayın yaşandığı tufanlar gibi... Diğer dikkatimi çeken konu ise; canlı veya cansız fark etmeksizin tüm varlıkların, bir şekilde insanlardan dönüşerek oluşması idi. İnsanların tanrı/tanrıçalar tarafından bazen ceza veya ödül mahiyetinde, bazen insanları koruma düşüncesiyle, bazen keyfi bir istekle kargaya, yarasaya, suya, defne ağacına, kayın ağacına, kuğuya, kayaya vb. dönüştürülmesi ve bu dönüşümün, dönüşülen canlı veya cansız varlığa ruhu ile geçmesi etkileyici bir konuydu. Canlı-cansız tüm varlıkların bir ruha sahip olması ve bu ruhun tamamıyla bir insan ruhundan oluşması, dönemin düşünce tarzının hem natüralist hem de hümanist bir yapıda olduğunu hissettirdi. Tabiki hümanizmin alt üst edildiği savaş ve olaylar da yaşanmamış değildi. Özellikle kadınların, maalesef tüm tarihte olduğu gibi, hor görülerek zarar gördüğü olayların anlatıldığı hikayeler yürekleri burkan kısımlardı. Anlatılan mitlerin bir bölümünün ülkemizde geçmesi ise ayrı hava katıyor. Özellikle Manisa’daki Ağlayan Kaya’nın hikayesi bunlar arasındaki ilgimi çeken en önemlisiydi. Sonuç olarak; yorumumun başında da belirttiğim üzere, kargaşa ve belirsizlikten, gerek tanrı/tanrıçalar, gerekse insanlar tarafından yaşanan olaylar neticesinde, belirli bir düzenin oluşumuna kadar geçen sürenin kapsadığı ve mitolojinin en önemli olaylarının anlatıldığı bu kitap altın değerinde bir başucu eseridir. Evet, gerçekten çok zor bir kitap ve oldukça fazla araştırma gerektirmekte; özellikle Roma-Helenistik arasındaki isim farklarının oluşturduğu bilgi yetersizliğimizi yüzümüze vurması, yoğun ve ciddi bir araştırma yapma zorunluluğu yaratmaktadır. Bir diğer nokta da; İsmet Zeki Eyüboğlu’nun, edebiyat dehası bir aileden geldiğini ispatlarcasına yaptığı bu çeviri ve önsöz tüm alkışları fazlasıyla hak etmektedir. İlahi Komedya’da Dante tarafından bol bol kullanılan hikayeler, atıflar ve isimler için mutlaka okunması gereken bir kitap olması sebebiyle #dantekulübü adlı grubumuzda okuduğumuz Dönüşümler, tüm mitoloji ve antik çağ seven dostlarıma şiddetle tavsiyemdir. Hatta mitoloji sevmeyenlere onu mutlaka sevdirecek diye söylemem de hiç yanlış olmaz. Sırada Aeneas ile Komedya’ya doğru olan yolculuğumuz devam edecek. Dante’nin “ustam, atam, babam, yol göstericim, rehberim” dediği ve Komedya’nın ortasına kadar kendisine eşlik eden ünlü şair Vergilius’un Aeneas destanı ile Komedya’ya bir adım daha yaklaşmaya hazırız. Grubumuzun tüm üyelerine bu müthiş okumada bana eşlik ettikleri için teşekkürlerimi gönderiyorum. Sevgiyle kalın...

DönüşümlerOvidius · Payel Yayınevi · 1994239 okunma

119 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

AyşenErdal