Kitabın adı her ne kadar Kiralık Konak olsa da, esasen konak, yalnızca hikayenin bizlere aktarıldığı bir mekan olmaktan öte mana ve kıymet taşımamaktadır. Kitabın özünde 3 farklı kuşak ve hayat görüşü bizlere sunulmuştur. Bu sunuştaki kuşaklardan biri olan eski kuşağı, Naim Efendi temsil etmektedir. Kendisi Osmanlı irfanıyla yetişmiş, nahifliği, nezaketi, zerafeti haiz, kalıpları dışına çıkamayan ve adabı muaşeret kaidelerini hala sürdürmeye çabalayan bir insandır. Bu yönleriyle diğerleri tarafından eski kafa olmakla itham edilir. Diğerleri üzerinde her hangi bir tahakkümü kalmamış, eski aile kültüründe olduğu gibi evin reisi olmak hüviyetinden mahrum kalmış, bir garip ihtiyardır. Ortanca kuşak için Servet Bey münasip görülmüş, kendisi; Avrupaî hayata dair derin ihtiras ve hasretler besleyen, yaşadığı dönemden memnun olmayıp bir an evvel helal, haram gözetmeksizin para yapıp ecnebi memleketlerine kaçmaya çalışan müstehzi, lakayt, menfaatçi ve hatır bilmez bir adamdır. Naim Efendi'nin yanında yıllarca iç güveysi kalmasına rağmen, vefa nedir bilmez, kaba bir adamdır. Ailesi üzerinde hiç bir sözü yoktur ve yaşananlardan en çok mesuliyet sahibi kendisi olmasına rağmen, kabahati hep başkalarında arayan, acayip bir adamdır. Yeni yetmeliği ifade etmekle beraber son ve en genç kuşağı temsil eden kişi Seniha olmakla birlikte; Hakkı Celis, Faik ve Cemil isimli karakterler üzerinden de bu kuşak nakședilmiș, ilaveten bu yaş grubundaki insan sayısı diğer kuşakları temsil eden insanlardan fazlaca olmuştur. Bu kuşak, kısa yoldan zengin olmak emeliyle kavrulan, elinden üretmek namına bir iş gelmeyen, mevcut savaşı zerre düşünmeyen ve hatta umursamayan, ülkenin elden gitmesi söz konusu olan bir devirde yaşıyor olmalarına rağmen hiç bir gayret ve çabada bulunmayan; yemek, içmek, gezmek, görmek ve gönül eğlendirmeyi hayatlarındaki tek gaye edinen, asalak insan kümesini ifade etmektedir. Mütemadiyen hiç bir şeyden memnun değillerdir ve hiç bir ahlak anlayışları yoktur. Harcayacak para temin edildikten sonra, şeref gibi haysiyet gibi insan hayatının faziletli hallerini ifade eden hasletlerini takmayan bir garip aşağı dereke insan güruhudur. Hülasa, eğer atalarımız dediğimiz insanlar hakikaten, romanda ifade edilen gibi bir hayata müştaktı ise, şimdilerde yaşayan insanlarımızın da maalesef, zerre değişim göstermemiş olduğunu ve tarihin birebir tekerrür ettiğini teessürle ifade etmek isterim. Yapılan onca inkılaba, vukua gelen onca gailelere rağmen hala Avrupa aşkını dizginleyememiș insanlarımızı gördükçe, biz neyin savaşını vermişiz ve neyi değiştirmişiz, anlayamıyor ve hayretle şaşırıyorum. Demekki, insanların ecnebilere özenmesinde Osmanlı'nın hiç bir kabahati yokmuş. Çünkü, Cumhuriyet döneminde de değişen hiç bir şey olmamış. Onca müktesebattan mahrum kalışımız da yanımıza kâr kalmış! Yazık.

Kiralık KonakYakup Kadri Karaosmanoğlu · İletişim Yayınları · 202317,8bin okunma

·

8 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hakan Yusuf YILMAZ