Kutadgu Bilig'in adını ilk defa, pek çoğumuz gibi lise yıllarımda edebiyat dersinde duymuştum. Divan-ı Lügat'it Türk yahut Atabet'ül Hakayık gibi eserlerle birlikte anılıyordu. Kelime karşılığı olaraksa "Mutluluk Bilgisi/Mutluluk Veren Bilgi" deniliyordu. Gündoğmuş ve Aydoğdu gibi karakterlerden söz edilse dahi, isim tercümesinden dolayı adeta bir kişisel gelişim kitabıymış gibi yer etmişti aklımda. Oysa ki, durum hiç de öyle değilmiş. Nitekim Erkan Hoca kitapta, "Görüldüğü üzere Kutadgu Bilig, kimilerini izah ettiği gibi "mesut eden, mutluluk veren bilgi" değil, "kutadmak" yani "kut sahibi kılmak" veya "kut'a erişmek" fiilinden yapılmış bir isimdir. Anlamı da "siyasi hakimiyet/otorite bilgisi", "devlet kılan/yapan bilgi", "devletli olma, devleti idare etme bilgisi" veya en net ifadesiyle "hükümranlık/hükümdarlık bilgisi" şeklinde olmalıdır." dieyerek izah ediyor durumu. Evet, Kutadgu Bilig bir devlet adamı, yönetici rehber kitabı adeta. Çağlar öncesinden, neredeyse bugüne birebir örtüşen muazzam tavsiyelerin olduğu bir kitap. Erkan Göksu, burada Kutadgu Bilig'teki yöneticilik, hükümdarlık konularını işlemiş. Bir önceki kitabında ise Kutadgu Biligê Göre Türk Savaş Sanatı'nı işlemişti. Kitap bize, hangi çağda olursa olsun iyi ve başarılı bir idarecinin vasıflarını anlatıyor. Çok isabetli tespitlerin olduğu bir kitap ve üstelik edebi değerinin yanında dönemin sosyal yapısını göstermesi açısından tarihi değeri de haiz. Üstelik kitabı okurken günümüz devlet adamlarının zaaflarını görebiliyoruz. Yusuf Has Hacib, devlet idaresinde en büyük payı adalete vermiş. Öyle ki ekonominin, ordunun güçlü olmasını bile adaletin güçlü olması gereğine bağlamış. Bazı konularda bir arpa boyu yol alamadığımızı üzülerek görebiliyoruz. Mesela Aydoğdu karakteri şunu söylüyor: Unutma ki, beyliğin temeli doğruluktur. Beyler doğru olursa dünya huzuruna kavuşur. Doğru ve iyi kanun beyliğin esasıdır. Ya da Yusuf Has Hacib, doğrudan şunları yazmış: İyi nam ve şöhretle adının yayılmasını isteyen bir beyin beş kötü hasletten uzak olması gerektiği belirtilmiştir. Bunlar sırasıyla acelecilik, cimrilik, hiddet, inatçılık ve yalancılıktır. Velhasıl, büyük atalarımızdan Yusuf Has Hacib, çağları aşıp gelen harikulade bir esere imza atmış ve Erkan Göksu da adeta o eserden bir tefsir çalışması yapmış.

Türk Hükümdarlık SanatıErkan Göksu · Kronik Kitap · 201956 okunma

··

33 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet Y.