Rus ordusunda ülkesi uğruna savaşırken Almanlar’a esir düşen, onca işkenceye göğüs gererek sağ kalabilen, zekası sayesinde esir kampından kaçmayı başaran; ama Stalin yönetimi tarafından “Sen olsan olsan Almanlar tarafından ayarlanan, düzmece bir kaçış ile geri gönderilen bir casussundur.” suçlaması ile 10 yıl hüküm giyen ve bu hükmü dönemin insanlık dışı uygulamalarıyla ünlü bir çalışma kampında geçiren bir adam... İvan Denisoviç... Nam-ı diğer Şukhov... “Koskoca 10 yıl, ama anlatılan neden sadece bir gün?” diye akıllardan geçebilir. Ancak kitabı okuduğunuzda, o bir günün bile bitmez tükenmez ıstırap ve eziyetlerle dolu olması tüyleri diken diken etmeye yetecek seviyedeydi. Hava sıcaklığının -40 derecenin bile altına indiği bir ortamda, 5 gram fazla tayın alabilmek için canhıraş mücadele eden insanların sadece bir günü bile okurun kanını dondurmaya yeterken, bunun 3653 gün (Şubat’ın 29 çektiği yıllarla beraber) tekrar etmesini düşünmek bile istemeyeceksiniz. Siz değerli okur arkadaşlarıma en büyük tavsiyem; dünya yazınına “Stalinist baskıyı edebiyata taşıyan ilk roman” olarak damgasını vuran bu kitabı okumadan önce mutlaka yazarın hayatına göz atmanız yönünde olacaktır. Bu göz atma; hayatının 4 yılını savaşta, 8 yılını çalışma kampında geçirmiş, vatandaşlıktan atılarak sınırdışı edilmiş Solzhenitsin (Soljenitsin)’in, bu romanı ile olan bağını en derininden kopan bir çığlık olarak hissetmeniz açısından oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Bu bir günün etkisi, kitabın “Dava Uğruna” adlı diğer roman/uzun öyküsünü gölgede bıraktığı için ondan bahsetmeyeceğim. Ama o da dönemin siyasi etkisinin her alanda olduğu gibi eğitim alanındaki etkisini görebilmek adına nüktedan bir özelliğe sahip. 1970 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmasına rağmen, Sovyetler’in politik sebeplerinden dolayı ödülünü ancak dört yılda sonra teslim alabilmesi de ayrı bir ironi... Romanın 1970 yapımı ve başarılı bulduğum bir sinema uyarlaması da mevcut; ilgililere duyurulur. Sevgiyle...

İvan Denisoviç'in Bir GünüAleksandr Soljenitsin · Cem Yayınları · 19911,126 okunma

·

10 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

AyşenErdal