Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.27
Gönderi
Brecht'in Bütün Oyunlari-6. Cilt
940-41 yıllarında yazılmış ve genelde iyi bilinen oyunlara yer verilmiş. Çeviriler Ayşe Selen, Ahmet Cemal, Özdemir Nutku ve Yılmaz Onay tarafından yapılmış.
Cesaret Ana ve Çocukları Brecht'in en iyi bilinen ve belki en sık sergilenen oyunlarından biri ve onun anti-militarist yanını en iyi kullandığı metni denebilir. Avrupa'da temelde Katolik-Protestan çatışması olarak gösterilmiş ama arkasında hükümranlık mücadelesi de olan savaşlar sırasında geçen oyunda geçimini derme çatma arabasıyla cephede dolaşarak askerlere malzeme satarak sağlayan Anna Fierling ya da Cesaret Ana'nın öyküsü anlatılıyor. Savaşı hep bir fırsat olarak gören, barış dönemlerinde geçimini sağlamakta zorlanan Cesaret Ana, ilk darbeyi oğlu Eilif'in zorla askere alınmasıyla alır. Aradan geçen yıllarda oğluna rastlar, tutsak düşer, kızını ve arabasını kurtarır ama diğer oğlu alay kasasını çaldığı gerekçesiyle kurşuna dizilir. Eilif de yağmacılıktan mahkum olur. Kızıyla yalnız kalan Cesaret Ana zorlansa da perişan bir şekilde ilerleyen orduların yanında ticaretine devam etmektedir. Sounda kızını da kaybeden Cesaret Ana, yaşadıklarından hiç ders almadan arabasını kendi gücüyle çekerek orduların peşine takılıp gider.
Brecht bu oyunda seyircinin oyundaki karakterle özdeşleşmesini engelleyen, şarkılarla ve kullanılan dekorlarla her an izlediğinin bir oyun olduğunu anımsamasına yardım eden, birbirinden bağımsız sahneleri kullanarak oyun akışını klasik dramatik akıştan uzaklaştıran ve anlatılan olay üzerinde düşünmesini sağlayan Epik Tiyatro tekniklerini yoğun olarak kullanmıştır. Ancak bu yöntemin amaçlarına uygun olarak seyircinin Cesaret Ana'ya sempati duymaması ve onun hatalarını ve yanlış kararlarını eleştirebilmesi gerektiği halde bunun gerçekleştiği söylenemez. Brecht'in yaşadığı dönemde bu tür gözlemler yapılmış, aradan geçen zamanda da epik öğelerin amacına ulaştığına pek rastlanmamış. Brecht kendi gözlemleri ışığında 1949'da oyunda değişiklikler yaparak Cesaret Ana'yı daha az sempati duyulabilecek bir karakter haline getirmeye çalışmış ama bunun seyircinin tepkilerinde bir değişiklik yarattığı gözlenememiş. Seyirci hala Cesaret Ana'nın çektiklerini göz önüne alarak ona karşı acıma ve sempati duymaktadır.
Lukullus'un Sorgulanması, 1940 yılında bir radyo oyunu olarak yazılmış, daha sonra 1951'de değiştirilmiş bir sahne metni ve bir opera metni haline getirilmiş. Milattan önce 1, yüzyılda Roma'nın Konsüllükle yönetildiği dönemde Başkomutanlığı alan Lucullus Anadolu topraklarından Kafkasla\a kadar bir çok krallığı fethetmiş ve muzaffer bir komutan olarak Roma'da toprağa verilmiştir. Oyunda Lucullus Ölüler Mahkemesi Yargıçları tarafından yargılanır ve savaşlarından etkilenenlerin de tanıklığıyla hakkında karar verilmesi beklenir. Oyunda Nazi Almanyası'na bir çok referans var.
Sezuan'ın İyi İnsanı, Brecht'in öğreti oyunlarından (lehrstück) biri. 1920'lerde ilk kez tasarladığı bu oyunu 1941 yılında Finlandiya'da sürgündeyken tamamlamış ve oyun ilk kez 1943'te İsviçre'de sahnelenmiş. Çin'de Sezuan kasabasına gelen üç Tanrı iyi bir insan aramaktadırlar, rastladıkları bir sucunun tavsiyesiyle Shen Te ile tanışırlar ve iyi bir insan olduğu için ona bir miktar para verirler. Shen Te daha önce fahişelik yaparak hayatını kazanırken eline geçen parayla küçük bir tütün dükkanını satın alır. Bir yandan da çevresindeki herkese yardım eder, ama bu başına iş açacaktır. Sekiz kişilik bir aile ona sığınıp dükkanda kalmaya başlar, ona aşık olan işsiz bir pilota yardım etmek için para verir, bu sefer kendi borcunu ödeyemeyeceği için dükkanın elinden gitmesi söz konusu olur, pilot beklediği parayı alamayınca evlenmekten vazgeçer ve buna benzer bir sürü olay sonucu insanlara yardım etmeyi düstur edinen 'iyi' bir kişinin başına neler gelebileceği arka arkaya gelen tablolarla seyirciye gösterilir. Shen Te bütün bunlarla başa çıkamayınca çok sert bir adam olrak tarif ettiği bir 'kuzen' yaratır. Shui Ta kılığına giren Shen Te adeta kişilik değiştirerek daha önce çözüm bulamadığı konuları halletmeye başlar. Sonunda sadece kuzen etrafta görünmeye başlayınca onun Shen Te'yi öldürüp gömdüğü söylentisi çıkar, bunun üzerine Shen Te maskesini çıkararak kendini gösterir. Çeşitli şarkılar ve epik mekanizmalarla kötü bir toplumda iyi insanlar olup olamayacağı sorgulanır.
Sezuan'ın İyi İnsanı, Brecht'in oldukça yoğun mizah öğeleri kullandığı bir oyun olarak ön plana çıkıyor.
Puntila Ağa ve Uşağı Matti, yine Brecht'in Finlandiya sürgünü sırasında tamamlanan ve bir halk oyunu olarak adlandırılan bir oyun. Brecht'in Fin yazar Hella Wuolijoki'yle birlikte yazdığı bu oyun yine bir komedi ve sarhoşken son derece iyi bir insan olan toprak ağası Puntila'yı anlatıyor. Oyun ilk sahnelendiğinde aldığı en büyük eleştiri toprak ağasının fazla sempatik gösterilmesiymiş.
Brecht efendiyle uşak arasındaki diyalektiği ve sınıf uzlaşmazlığını anlatmaya çalışmış ama diğer oyunlarının aksine oldukça yumuşak bir eleştiri getirmiş. Bu nedenle oyunun sahneye konması sırasında dikkat edilmezse eleştirel öğelerden soyutlanmış basit bir komedi olma tehlikesi de her an var gibi. Doğrusu benim için Brecht deyince ilk akla gelecek oyunlardan biri olmayacağı kesin.
500 sayfa üzerindeki bu 6. cildi özellikle buradaki 4 oyundan birini sahneye koymayı düşünen tiyatro toplulukları için önemli bir referans kaynağı olarak tavsiye ederim.
·
23 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.