Hasan Ata Abeşi (el-Abûşî) XIX. yüzyıl sonları ile XX. yüzyıl başlarında yaşamış Tatar ilim adamlarındandır. Şİhabeddin Mercanî'nin açtığı çığırdan yürüyen, Mercanî, Babür ve Ebu'l-Gazi Bahadırhan gibi Türkçe tarih yazma geleneğini devam ettirmiştir. Kitap Hicri 1327, Miladi 1909 yılında Kazan'da basılmıştır. Arap ve Bbatı kaynakları Türk kavmlerini 56 olarak göstertikler ihalde Abeşi bunu 60 olarak göstermektedir. Kitapta bir kaynakça yok. Yer yer tekrarlara düşülmüş ve dipnotlarla açıklamalar yapılmaya çalışılmıştır. İnsanın çeşitli kavimlere ayrılmasıyla Ari ve Turani halkların yanında Hitay-Çin , Japon, Fin toplumları ele alınarak hayat tarzlarından gelenek ve göreneklere, fiziki özelliklere yer verilmiştir. Türk kavimleri arasında özellikle Bulgar daha detaylı bir şekilde incelenmiştir. Kitap bazı Türk boylarını yarım sayfadan daha az bir şekilde incelemiştir. Konu dahiliinde Slavlara da ayrı parantez açılmıştır. Çeviri kaynaklı olarak düşündüğüm bazı isim ve yer adları değişik telaffuz edilmiştir. Yazım hataları da göze çarpıyor, kitabın en eksik yanı olarak görebiliriz tabi bunnu Selenga yayıncılığın daha dikkat etmesi gerekdiğini düşünüyorum. Tatar-Moğol birleşimi çok sık geçiyor. Moğolların Türklerden türeme olarak ortaya çıkmış bir kavim olarak göstermekte ancak Türklerin fiziki özelliklerinin Mongolid olduğunu da söylemektedir. Rusların genel olarak Türkleri Tatar isminde topladığını söylemektedir. Rus ve Arap kaynaklara ağırlık verilmiştir. Bazılara sayfalara soru işareti koydum ya anlayamadığım ya da bildiğimden farklı bilgiler verdiğini gördim. Ancak bu eserin 100 yıl öncesinde yazdılğını da göz önünde tutmakta fayda var. Çok sağlam belge ve buluntularla daha anlaşılır ve açıklayıcı bilgilere ulaşabiliyoruz günümüzde. Bu eser Türk halklarını küçük bir esere sığdırmaya çalışmıştır. Bu yüzden orta bilgi seviyesindekiler için yardımcı kitap, araştırmacılar için de ön müracaat kaynağı olduğunu düşünüyorum. Kitabın Tataristan'da bir dönem ders kitabı olarak okutulmuştur. kanaat not:7/10

Türk Kavimleri TarihiHasan Ata Abeşi · Şa-To Türkiyat Yayınları · 200114 okunma

·

18 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Murad