Şimdi ne alaka diyeceksiniz, botanik falan... Ben de bilmiyorum. Tolkien'in adını görünce kaptırıyorum kendimi, hepsini okuyasım geliyor. Bu da öyle bir kitaptı işte.
Girişte birkaç sayfada bu kitabın yazılma amacından bahsetmiş yazar, amaç Orta Dünya'nın florasını tanıtmak olduğu halde kitabın büyük çoğunluğunda Tolkien'in yarattığı ya da esinlendiği bitkileri anlatmak yerine bu dünyanın derinliğini övüp durmuş. Evet, Orta Dünya'yı ben de övüyorum, herkes övmeli, ama kitabın asıl odağı botanik olmasına rağmen Tolkien felsefesinden dışarı çıkılamamış.
Kitabı bölümlere ayırmış yazar, bir bölümden diğerine geçerken aslında Orta Dünya haritası üzerinde hareket ediyorsunuz. Bu muhteşem bir özellik, bir sayfa çeviriyorsunuz ve Lothlorien'den Khazad-dum'a atlıyorsunuz. Kitabın organizasyonu genel olarak şahane, bahsedilen bitkinin görselinin altında, bitkinin eğer varsa esinlenildiği kaynak ya da isim verdiği karakterlerden bahsedilmiş. Bazılarında etimolojik kökenler incelenmiş, bazılarında da diğer kültürlerden faydalanılmış olabileceği anlatılmış. (Bkz. http://1000kitap.com/gonderi/54382286, http://1000kitap.com/gonderi/54382286, #54381028)
Kitabın son kısmında yazar Orta Dünya botaniğinin çok daha geniş olduğunu, hepsini anlatmaya yetecek vakti olmadığından bahsetmiş; ama yine de, bu 136 sayfalık kitapta floranın doğal tarihine odaklanmak yerine, Yüzüklerin Efendisi'nin "gizli anlamı" hakkında konuşulmuş hatta birçok bölümde tekrara düşülmüş. Yani aslında 'hepsini anlatmaya yetecek vakti' olabilirmiş ama olmamış.
Tolkien, Yüzüklerin Efendisi'nde yaklaşık 20 çeşit ağaçtan bahseder; yazar metinde 5-6 tanesinden bahsetmiş. Tolkien'in tamamen kendi yarattığı ağaç ve bitkilerden (mesela athelas, elanor, mallorn...) bahsetmek yerine Shire sakinlerinin bazılarına isim veren çok meşhurlarını anlatmış. Bir tek bu konuda eleştirebilirim kitabı.
İlgilisi için güzel kitap, göze de hitap ediyor, keyifli okumalar.