Yazar farklı bir teknik ile kurgulamış kitabını. Hikâyelerden her biri kendi içinde bir anlamı ihtiva ederken bir arada okunmak istendiğinde de okuru farklı bir anlam bütünlüğüne ulaştırıyor. Eserde çok fazla anlam katmanı var. Bir çeşit anlam karnavalı denebilir buna. Bu karnavalın arasında kaybolabiliyorsunuz. Ama modern öykü biraz da bu değil mi? Bahtin'in; karnaval düşüncesi tam olarak şunu sunuyor: "Karnavalda toplumsal rollerin değişmezliği geri plana itilir ve bir süreliğine askıya alınır; ciddi hiyerarşik figürlerin parodileştirilmiş ikizleri, çiftleri vardır; sözgelimi kralın yerini soytarı alır; rahibin yerini düzenbaz veya şarlatan alır; gerçekten de, toplumun tüm yapısı bir süreliğine tersine çevrilip, alaşağı edilerek gülünçleştirilir." Bu yüzden burada bir Leyla ve Mecnun hikayesi aramak kadar yersiz bir okuma edimi olamaz. Böylesi metinler isteyenler için meselâ Nusret Özcan'ın Leyla ile Mecnun'u oldukça iyidir. Oysa burada yazarın kitaba isim olarak "Mecnun'un Şehri Terk Edişi" gibi bir ismi seçmesi bile, okuru farklı bir okuma edimine davet anlamı taşıyor. Özsaray'ın metnini tek bir metnin (Leyla ile Mecnun) parodisi olarak okumak da yeterli olmuyor. Yazarın metnini, Rifaterre'nin "dilbilgisel aykırılık" olarak tanımladığı yapıya göre kurguladığını da kimi yerlerinden görüyoruz. Rifaterre'ye göre; "okur içerisine sokulduğu bağlamda bir uyuşmazlık yaratan göndergenin anlam sorununu çözmek için metinlerarasına başvurmak zorundadır. Her sözcüğün bir de metinsel kökeni bulunur. Önce yalın bir dilbilgisel aykırılık olarak algılanan bir sözcüğün kökeninde okur sonradan başka bir metin olduğunu anlar ve öteki metnin arayışına çıkar." Böylesi bir arayışa çıkabilmek için bu sözleşmeyi baştan bilmek ve kabul etmek gerekiyor bu tip metinleri okumak için. Aynı durum Rasim Özdenoren'in Hastalar ve Işıklar yahud İmkansız Öyküler gibi kitapları veya Nazlı Eray'ın fantastik metinleri, Orhan Duru'nun ironisi için de geçerli. Bu işin piri ise James Joyce: Ulysess. Bütün bu metinler arasında Özsaray'ın metinleri Cortazar'ın Seksek kitabında bahsettiği Büyük Vida Sitesinde mütevazi bir yer taşıyor. Yazardan elbette daha görkemli çıkışlar bekleme hakkımız var. Bu hazırlık olmadığında bir bulmacayı çözmeyi beceremeyip gazeteyi yırtıp atan okura benzemek kaçınılmaz. Bulmaca çözmek istemiyor da olabilir okur, bu durumda da pekala son derece kaliteli metinleri olan Ömer Seyfettin, Sabahattin Ali, Refik Halit, Kemal Tahir veya son dönemden Mustafa Çiftçi gibi isimlerin az katmanlı olarak kurguladıkları tatlı hikâye evrenine girebilir. Kitap tam anlamıyla bir jungle... Eco'nun Anlatı Ormanlarında 6 gezinti kitabından ödünç alırsak ormanda gezi yaparken sürprizlere hazırlıklı olmalısınız. Orada basit bir düzen, sıradan bir atmosfer sizi beklemiyor. Bunlar dikkate alındığında ciddi bir okuma serüvenine ve alt yapıya sahip olmak gerekiyor yazarın evreninde soluk alabilmek için. Böylesi bir birikimden yoksunsanız boğuyor sizi yazarın dünyası. Bu durumunda yapılması gereken hikâyeleri tek tek okuyup tat almaya çalışmak. Her iki şekilde de okumak olası. Noktalama ve imlada ufak tefek kusurlar göze çarpsa da bunlar ilerleyen baskılarda telafi edilebilecek şeyler diye düşünüyorum. Objektif bir bakışla yaklaşmaya çalıştığımda kendi kuşağı üzerinde etkisi hayli çok olan yazarın bu eseri mutlaka okunmalı diye düşünüyorum.

Mecnun’un Şehri Terk EdişiYunus Emre Özsaray · İz Yayıncılık · 201658 okunma

·

190 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Faruk Kaya