Kitabı bana kitap dostu, kitap okutmaya gönül vermiş değerli yazar #OğuzhanSaygılı, #kitapşuuru Kitap Kampanyasından gönderdi. Teşekkürler, başarıları daim olsun. Kitap, İncil'den alıntılarla başlıyor. 3 bölümden oluşuyor ve 'Son Söz' başlığıyla John Bayley'in 1968'de yayınlanan "Tolstoy and The Novel" kitabından alıntı ile bitiyor. Tolstoy'un kısa bir biyografisi de mevcut. Bireysel vicdanın uyanışını anlatırken hukuk sisteminin adaletsizliğini, imkansız bir aşk öyküsünü resmederken Hristiyanlığın kalıplaşmış yanlışlarını ele alan Diriliş, Tolstoy’un hem bireyi hem toplumu eleştirdiği en acımasız romanıdır. Zengin ve yakışıklı bir Rus prensi olan Nehlüdof, halalarının hizmetindeki güzel köylü kızı Katyuşa’yı baştan çıkardıktan sonra bırakıp gider. Bir sonraki karşılaşmaları, yıllar sonra bir mahkeme salonunda olur: Katyuşa kötü yola düşmüştür ve adam öldürmek suçuyla yargılanacaktır. Katyuşa’nın durumundan kendini sorumlu tutan prens, vicdanının ezici baskısıyla baştan ayağa değişecek, yaşadığı dünyaya farklı gözlerle bakmaya başlayacaktır. İnsan ruhunun, vicdanının, inancının ve 19. yüzyıl Çarlık Rusyası’nın gerçekçi bir portresini çizen bu başyapıt, Tolstoy’un ateist ilan edilmesine ve 1901 yılında Kilise’den aforoz edilmesine sebep olmuştur. (tanıtım bülteninden) Daha ilk sayfada: "Yüz binlerce insan avuç içi kadar bir yere toplanıp üst üste yaşadıkları toprak parçasını çirkinleştirmek için var güçleriyle çalışmış olsalar; üzerilerinde hiçbir şey yetişmesin diye her yanına taş dikmiş, filizlenen her otu kökünden koparmış, havayı taş kömürü, petrol yakarak kirletmiş, çevredeki tüm ağaçları kesmiş, tüm hayvanları, kuşları uzaklaştırmış olsalar bile gene de ilkbahar ilkbahardı." demiş. Daha 1895 te çevreye verilen zararın farkında ve eleştiriyor, üzerinden 125 yıl geçmiş olmasına rağmen önlem alınmamış ve durum daha vahim hale gelmiş. Çevre koruma, ekolojik denge diyerek aynı şeyleri tekrarlamayacağım çünkü bence artık korunacak bir çevre, dengelenecek bir ekolojik sistem kalmadı maalesef. Prens Nehlüdof'un toprak mülkiyetinin haksızlık olduğuna inanması, ailesinden kalan toprakları köylülere dağıtması, soylular sınıfından olması, halalarını ziyarete gitmesi, orduya yazılması; Tolstoy biyografisini okuduğumuzda kesişen noktalar. Bu da aklıma "Diriliş otobiyografik bir roman mı?" sorusunu getirdi. Araştırdım ama kesin bir bilgiye ulaşamadım. Kitabın bir bölümünün mahkemede geçmesi, hukuk sisteminden bahsetmesi aynı dönemlerde yazılmış diğer kitapları aklıma getirdi: Suç ve Ceza / Dostoyevski, Dava / Kafka, Dreyfus Olayı (Adalet İçin Bir Savaşın Öyküsü)/ Emile Zola, Venedik Taciri / Shakespeare, Sefiller / Hugo gibi. Maslova'nın mahkeme sonrası hapishaneye dönüşü ve oradaki mahkumların tanıtıldığı, cezaevi yaşamının anlatıldığı bölümü okurken mahkum çocuklarından bahsediyordu. Buda "Uçurtmayı Vurmasınlar" filmini hatırlattı. Ebeveynlerinin cezasını çeken günahsız çocuklar, hapishane ve çocuk ne üzücü, büyük bir tezat... Roman kadar J. Bayley'in 'Son Söz'ünü merak ettim. Önce onu mu okusam acaba diye çok düşündüm.Sonra vazgeçtim. Eğer önce okunacak olsaydı 'ön söz' derlerdi; 'Son Söz' dediklerine göre bir bildikleri vardır dedim ve romanı okumaya başladım. İyi ki öyle yapmışım. Bayley, Dostoyevski, Gorki ve Tolstoy'u sindirmiş. Tolstoy'un tüm eser ve yarattığı karakterleri karşılaştırmalı olarak anlatıyor. Diriliş'i de her açıdan ele alıp, açıklıyor. O yüzden sonra okumak daha faydalı oldu. (bu bilgileri edindikten sonra bir kere daha okumayı düşünüyorum) Spoiler olmasın ama benim için ilginç bir bilgiyi paylaşmadan duramayacağım: "Diriliş'in ilk hikaye örgüsünde Maslova ile Nehlüdof evlenir. Sibirya'dan kaçıp Londra'ya giderler ve Maslova Nehlüdof'a Henry Georg'la ve vergi sistemiyle ilgili çalışmalarında yardım eder. Romanda Tolstoy bu bayağı sondan vazgeçmiştir." İlginç olan yayınlanmamış ilk taslak hakkında bu bilgiyi nasıl edindi? Ve evlilikle biten mutlu sona neden bayağı diyor?

DirilişLev Tolstoy · İletişim Yayınları · 201917,4bin okunma

·

17 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgün Onat