Mukaddime normalde giriş, ön söz gibi anlamlara gelmekle birlikte İbn Haldun'un Kitabü'l-İber adlı tarih eserinin sadece giriş kısmını oluşturmakta ve bu giriş yaklaşık 1200 sayfa tutmakta. :D Ancak bu Mukaddime, sıradan bir mukaddime değil. İçinde yok yok. Özellikle siyaset, devlet, sosyoloji (İbn Haldun sosyolojinin de kurucusudur.), toplumlar, devlet teşkilâtı ve buna benzer pek çok konuda muazzam bilgiler yer almaktadır. Eserin birinci cildinde Mukaddime'yi neden yazdığından bahseden İbn Haldun, tarihçilere özellikle de nakilci tarihçilere müthiş bir tenkitte bulunur. Zira tarihte yaşanmış mantığa aykırı hiçbir vakayı kabul etmez. (Peygamberimizin mucizeleri ile bazı keramet sahibi insanların kerametleri hariç.). Dergâh Yayınları tarafından 2 cilt halinde yayınlanan Mukaddime'nin bu çevirisi şu ana kadar Türkçeye çevrilen nüshaların en iyisidir. Bu eseri ilk kez yüksek lisans eğitimime başladığım yıl okumuştum; ancak o zaman özümseyerek okuduğumu söylemem doğru olmaz. Şimdi 2. kez okudum ve İbn Haldun'un çağının ötesinde bir devlet adamı olduğunu anladım. Henüz daha iktisadî ıstılahların olmadığı bir dönemde arz-talep dengesinden, üretim şekillerinden ve bunların şartlara göre değişmesinden bahsetmesi, İbn-i Haldun'un kendisini ve çağını aşmış olduğunu göstermesi bakımından kıymete haizdir. Hatta bunu somut bir örnekle açıklamak gerekirse İbn Haldun'a göre "vergiler azalınca iktisadî faaliyetler canlılık ve hız kazanır. Ekonomi canlanınca vergi alınan taban genişler. Neticede az vergi alan devletin geliri çoğalır. Kaybeden ve az kazanan çok kazanmış olur. Diğer taraftan yüksek vergi nispetleri devletin gelirini düşürür. Çünkü tebaayı ezer, vergi mükelleflerinin teşkil ettikleri taban daralır. Sonuçta çok kazanan, kaybeder", şeklindeki görüşlerini 1981'de ABD Başkanı R. Reagan, uyguladığı iktisadî politikanın doğruluğunu savunurken, delil olmak üzere zikretmişti. Bu bakımdan İbn Haldun XX. Yüzyıl ABD'sine bile tesir edebilmiştir.

Mukaddimeİbn-i Haldun · Dergah Yayınlar · 20131,247 okunma

·

1 artı 1'leme

·

58 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.