Ölüm nedir? Mutlu bir ölüm mümkün müdür? Hadi ölümü bir kenara bırakalım, hayattayken mutlu olmak mümkün müdür? Mutlu olabilmemiz için mutluluğun ne olduğunu bilmemiz gerekir, değil mi? O zaman mutluluk nedir? Mutlu olmak için ekonomik bağımsızlık (para) yeterli midir? Peki ya sağlık? Sağlıklı olmadan mutlu olmak mümkün müdür? Pekala, hem sağlıklısınız hem de zenginsiniz diyelim, zamanınız yoksa mutlu olabilir misiniz? Düşündüm de hepsinin yanında bir de bilinç gerekir sanırım. Bilinciniz yoksa, ne paranın ne sağlığın ne de zamanın bir önemi vardır. O halde, sağlıklı, zengin, zamanı olan ve bilinci yerinde olan birisi mutludur diyebilir miyiz? Bu özelliklere sahip bir kişi öldüğünde mutlu bir ölüm gerçekleşmiş diyebilir miyiz?
"Mutlu Ölüm", Albert Camus'nün en büyük eseri olarak kabul edilen "Yabancı"nın taslaklarını oluştururken yazdığı; ancak yaşarken yayımlayamadığı eseridir. Albert Camus'nün 1960 yılında bir araba kazasında yaşamını yitirmesinin ardından 1970 yılında Jean Sarocchi eseri derlemiş ve yayımlamıştır.
Eserdeki karakterin adı Patrice Mersault'dur. Mersault, tıpkı Yabancı'daki Mersault gibi tuhaf ve farklı bir insandır. Toplumun kurallarına uymayan, annesinin ölümü ile derinden sarsılan ve hayatının geri kalanında mutlu bir ölümü arayan biridir. Mersault, ömrünün geri kalanını mutlu bir şekilde geçirip mutlu bir ölümle hayata veda etmek ister. Fakat Mersault fakirdir. Mutlu olacak özelliklere sahip değildir. Sabahtan akşama kadar köle gibi çalışıp para kazanır; ancak her gün saatlerce çalışmaktan mutlu olacağı bir zaman bulamaz. Düşünür ve bir çıkış yolu bulmaya çalışır. Sevgilisi aracılığıyla Zagreus adında zengin biriyle tanışır. Zagreus'un parası vardır, zamanı vardır; ama mutlu olmak için sağlıklı biri değildir. Bacakları kesiktir. Hatta bu sebeple ölmek istemektedir. Mersault, Zagreus ile yaptığı sohbetlerle beraber mutluluk için gerekli olan şeyler hakkında kesin bir karara varır. Dört şeye ihtiyacı vardır: Ekonomik bağımsızlık, zaman, sağlık ve bilinç...
Tarih boyunca yapılan bütün ölüm tasvirleri incelendiğinde, hepsinin acı, keder ve mutsuzluk dolu olduğu görülecektir. Hiçbir ölünün öldüğü için mutlu olduğunu düşünmeyiz. Hatta ölmemek, daha uzun yaşamak için bilimde gelişmeler kaydetmeye çalışır, her gün onlarca ilaç vb. kullanırız. İşte Albert Camus, mutlu bir ölümü aradığı bu eserinde, ölümün "kötü" yanlarına karşılık, "mutlu" bir ölümün de mümkün olduğunu bizlere göstererek adeta bir meydan okumaya imza atmıştır.
Mutlu Ölüm isimli bu eserin, Albert Camus'nün okuduğum diğer eserlerine nazaran biraz daha dağınık, hatta savruk olduğunu söyleyebilirim. Bazı bölümlerin gereksiz uzatıldığını ve betimlemelere fazla yer verildiğini düşünüyorum. Böylesine derin bir felsefenin bulunduğu bu eserde betimlemelerin içinde boğulmak okur için kabul edilebilir bir özellik değildir. Tabii bunun başlıca sebebi, eserin daha tamamlanmadan yazarın ölümünün gerçekleşmiş olmasıdır. Camus'yü suçlamak doğru olmaz.
Umarım hayal ettiğin gibi, mutlu bir ölüme kavuşmuşsundur Camus...
Keyifli okumalar dilerim.
