"Ahlak Mektupları " Seneca'nın arkadaşı Lucilius'a yazdığı 124 mektuptan oluşan siyasi, sosyal, ekonomik ve daha birçok konudan bahsedilmiş bir başucu kitabı. Kitabın temelinde, yer yer bazı konularda ayrılsa da Stoacı ahlak anlayışı var. * Stoa felsefe okulu, Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan bir felsefe okulu. Stoa okulu, doğanın kendi yasaları içinde bir işleyişe sahip olduğunu ileri sürer.İnsan da doğanın bu işleyişin etki alanında bulunan bir parçasıdır. Stoacı ahlak görüşüyle tanınan Seneca da, ahlakının temeline doğaya uygun yaşama ilkesiyle, bir bilge idealini yerleştirmiş bir düşünür. Stoacı maddeciliği benimsemiş olsa da Tanrı’nın aşkın olduğunu öne süren Seneca, pratik felsefeyi öne çıkarmış ve gerçek erdemle değerin, dışarıda değil de insanın içinde olduğunu belirtmiş.O'na göre, harici iyiler ve zenginlikler, insana mutluluk sağlamazlar.Asıl mutluluk erdemli olmaktır. Ölümün bile erdemlisi olmalı diyor.[30.Mektup, syf.119] Peki nasıl olacak erdemli ölüm? Başkasının bizim hayatımıza son vermesine fırsat vermeden en temiz ve ağrısız şekilde kendi yaşantımıza son vererek.Bu konuda da Stoacılarla aynı düşünceye sahip ;çünkü Stoacılara göre insan, kendi dışında gelişen olayları değiştirebilme gücüne sahip değildir.Fakat doğa karşısında özgür olamayan insan, bu kısıtlanmışlığa karşın iyiyi seçme özgürlüğüne ve yeteneğine sahiptir. Stoa anlayışına göre mutluluğa ulaşmak da insanın iyiyi seçebilme özgürlüğüne binaen, iyinin seçilmesiyle gerçekleşebilir. İnsan yaşamında iyi olarak adlandırılacak olan şeyler de erdem ve erdeme bağlı olarak şekillenecek olan erdem yüklü davranışlar olacaktır. Bu bakış açısıyla, kötü olarak tanımlanan şey ise içinde erdem barındırmayan her türlü davranıştır. Seneca insanlar arasında sınıf ayrımı yapmaz.[syf. 324 - 357] Zenginlik mi bilgelik mi?, sorusuna da kendisi zengin olsa da "Bilgelik" açıklamasını yapar. Çünkü insanı mutluluğa götürecek geniş ve huzurlu yol bilgeliktedir. Stoa düşüncesi de, insanları bir ayrıma tabi tutmaz. Onlara göre alt-üst tabaka insanı, zengin-fakir insan vb. hiçbir biçimde insanlar arasında eşitsizlik mevcut olamaz.Stoacı düşünde bu ayrımın olmadığını gösteren en iyi örnek ise Stoa okulunun bünyesinde Marcus Aurelius gibi bir imparator filozofun (Marcus Aurelius, MS 161-180 Roma İmparatorudur) ve Epiktetos gibi bir köle filozofları bulunmasıdır. Kısaca, bilgelik, erdem, fakirlik, zenginlik, mutluluk, ahlak ve birçok konuyu ;Stoa felsefesi açısından ele alıp Regulus, Vergilius,Cato, Aristo, Platon, Laelius, Sokrates,Demokritos, Zenon, Lucretius, Rutilius ve daha birçok düşünür ve şairin sözleriyle destekleyerek fikrini doğrulama yoluna gider Seneca. Hatta, ilk mektuplarını da Epikuros'un sözleriyle bitirir. Epikuros, bir ahlak felsefesi geliştirmiştir. Felsefenin ana düşüncesi ise, mutluluktur (eudaimonia).Temel amacın mutluluğa ulaşmak olduğunu belirtir.Felsefenin görevi de buna göre belirlenmiştir, insanın mutluluğa giden yolunu araştırmak.Bu noktada onunla aynı düşüncededir. Felsefi konulara ilgisi olsun olmasın herkesin severek okuyacağı, hatta ikinci kez okumak isteyeceği, oldukça anlaşılır bir dille yazılmış, sizi yormayan aksine keyifle okunacak bir kitap.Benim gibi kitap okumadan önce ön araştırma yapan arkadaşlar için de giriş bölümünde Senaca'nın özel hayatından tutun, felsefi görüşüne, eserlerine kadar epey detaylı bilgi verilmiş. Çeviri ise mükemmel.

Ahlak MektuplarıSeneca · Jaguar Kitap · 2019815 okunma

·

155 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Nurgül Demiray