Köy edebiyatı yazarlarımızdan olan Abbas Sayar Çelo romanında köylünün toprak ile olan ilişkisi anlatır.
Kitap, bir kişinin hakkı olanı almak için ettiği mücadeyi aktarır.
Çello anne ve babasını küçük yaşta kaybeder ve amcasından kendi hakkı olan toprağını almak için çabalar.
Güçlü ve güçsüzün çatışması roman boyunca sürer.Bu çatışma sırasında kurnazlık, bencillik, kin, yalan, çıkar kavramları işlenir. İnsan psikolojisi roman boyunca ön plandadır.
Köy yaşamını gerçekçi bir dille anlatan yazar, bu kitabında da hak mücadelesini işlerken köylü kadınının yaşadığı zorluk ve aşk, kitabın alt konularını oluşturur. Anlattığı yörenin dilini kullanan yazar,sosyoloji açısından da tahlillerde bulunur.
Çelo karakteri romanın başından sonuna doğru ilerleyen mücadele yolunda bir değişime uğrar.Bu durum kitabın en çok sevdiğim ayrıntılardandı.Karakter direnen birine dönüşür. Hak mücadelesine daha çocukken karar verir. Fakat başlarda daha pasif olan mücadelesi gitgide kuvvetlenir. Mücadelesinin başlarda daha ürkek olması onun çocukluğunda çektiği çilelerle ilgilidir ki, yazar bu ayrıntıyla karakterin psikolojisinin derinlerine inmiş olur.
Çelo'nun çocukluğu zulümlerle geçer.Tek tesellisi Kezik yani sevdiğidir ve ileride amcasından alacağı kendi malıdır.Çelo sevdiğine kavuşabilecek mi , kendi hakkı olan ve amcasının el koyduğu malı geri alabilecek mi? Bu konularda duyulan merak, roman boyunca sürer.
Romandan çıkarttığım düşünce : Herhangi bir konuda verilen mücadelede cesaret, haklı olduğunu bilmek elbet mühimdir lakin en önemlisi mücadelenin sürekliliği yani direnme kısmıdır.
