Eski milletlerin hepsinin kendilerine mahsus kanunları, hukukları vardı ve bunlar müdevven hale getirilmişti. Bununla beraber mücerred ve nazarî olarak hukuk ilminden bahseden bir eser meydana getirilmemişti. Bu konuda ilk eseri, İmam Şafi (öl. 204) er-Risle adıyla te’lif etti. Bu faaliyet, müslümanların hukuk ilmi üzerinde çalışma mahsüllerinin en büyüklerinden birini teşkil eder. Müslümanların usûlu’l-fıkh (hukukun kökleri), kaynakları adını verdikleri bu ilim, hukuk felsefesinden, hükümlerin kaynaklarından (delillerinden), teşrî prensiplerinden, nassların tefsir ve tatbikatından bahseder.
İslam hukukçuları, bu sahada çeşitli metodlarla yüzlerce eser meydana getirmişlerdir. Bunlardan bir kısmı basıldığı halde bir kısmı hala yazmalar halinde kütüphanelerde bulunmaktadır. Bunların da neşre hazırlanıp ilim âleminin istifadesine sunulması faydalı olacaktır. Fıkıh usûlü sahasında, zamanımızda gerek diğer İslam ülkelerinde (Arap âleminde) ve gerekse ülkemizde bazı çalışmaların yapıldığını ve Arapça yazılmış yeni neşriyattan bazılarının “İslam Hukuk Felsefesi”, “İslam Hukuk Metodolojisi”, “İslam Hukuk Usûlü” adlarıyla Türkçeye tercüme edildiğini görmekteyiz. Bu kitabın bu ilme küçük bir katkısı olacağı ümidindeyiz.
