Bir çınar için toprak altındaki kökleri ne ise ve bu kökler kurudukça çınar nasıl kurumaya başlarsa bir millet için tarih odur. Tarihini bilen millet, kökü sağlam çınar gibidir. Zamanla eski âdet ve ananesini, yaşayış tarzını unutan, tarihini bilmeyen, ecdadının neler yapmış olduğundan haberi olmayan bir millet, kendini ayakta tutan köklerinden bir kaçını kurutmuş demektir. Tarihi okuyarak onu sulamak lazımdır. Osmanlı dünya devletiydi. Döneminin en etkin devleti, milletiydi. Bütün dinlerden, bütün ırklardan ve renklerden oluşan 20 milyon km2'ye oturan kudretlibir millet, devletti. Ay değil, yıl değil, altı asır dünyaya hükmetmiş denge, huzur, saadet, saygı, sevgi Osmanlıda kabına sığmamış, taşmış. 7/ayatın bütün alanlarında vakıflar kurmuştu... Vakıflar devlet-millet bütünlüğünün ruhunu oluşturuyordu. Milletin tüm katmanlannda yüksek bir organizasyon ve kalpleri bütünleyen bir ahenk ve ritim vardı. Osmanlıyı tanımak, insanları tanımaktı. Osmanlı insanını tanımak asil insanı tanımaktı. Osmanlı ailesini tanımak huzurlu aileyi tanımaktı. Osmanlı milletini tanımak, hakiki milletin nasıllığını tanımak olurdu. Tıirk çocukları ecdadını tanıdıkça, ona sahip çıktıkça yine çok büyük işler yapacaktır. Medeniyet ufkunda yeni bir güneş parlayacak ve tarih sayfalarına yine TÜRK adı ile yazılacaktır.
