Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Celâli İsyanları

Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası

Mustafa Akdağ

Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası Sözleri ve Alıntıları

Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası sözleri ve alıntılarını, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası kitap alıntılarını, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Celâlî mücadelesinde gördüğümüz Celâli bölükleri, "levend" dediğimiz "çiftbozan" unsur ile resmî hüviyet sahibi kimselerin birleşmesiyle teşekkül etmiştir.
1564'te Anadolu'da büyük bir kıtlık çıktığı görülüyor. Çeşme'den yollanan bir arzda, açlığın dehşetinden bahsolunurken, halkın ekserisinin "ot otladıkları" kaydolunmuştu.
Reklam
Hüseyin Hüsameddin'e göre Osmanlı sarayına ve çevresine köle-kul olarak girip gittikçe kalabalıklaşan "dönmeler" kapıkulu kadrolarını doldurmuşlar, sancakbeyliği, beylerbeyliği, vezirlik vb görevler, yavaş yavaş Türklerden bunlara geçmiş, böylece devletin kurucusu olan bir halk kendi devletinin yönetimini bu sonradan gelenlere dönmelere- kaptırmakta onlar efendi ve asıl sahip reaya durumuna düşmüştür.
celali isyanları
Bilindiği gibi, Osmanlı tarihinde (Celali İsyanları) diye ün almış büyük bir olaylar serisi vardır ki, Türk toplumunun geçmişindeki bu korkunç toplumsal karışıklık; yetersiz ve yanlış dolu bilgiler biçiminde bir öğreti niteliği sürdürülegelmekteydi.
Celaliliğin başlamasındaki nedenler ve insan kaynakları
Öyle anlaşılıyor ki devlete karşı ilk toplu karşı gelmeler Türk toplumunun derneşim düzeni içinde mezhep ayrıksılığı yüzünden hep eğreti yaşayagelmiş bulunan Kızılbaş Türkmenler arasında çıkmıştır. Örneğin İran'da Şeyh Haydar'ın oğlu İsmail şahlık tahtını ele geçirmek üzere 1499 sıralarında harekete geçerek yamacındakilere karşı gerekli güçleri toplamak üzere Anadolu'daki Kızılbaş Türklere de başvurduğunda, geçim zorluğunun bunalttığı pek çok levend, görünüşte inanç gayreti gerçekte ise yeni bir ekmek kapısı açıldığı umuduyla dizi dizi bölükler kurarak doğuya akmaya başlamışlardı. Gidenler arasında Antalya (Teke) ve İsparta (Hamid) bölgelerinden olanlar önemli sayıdaydı.
Sayfa 109Kitabı okudu
Celalî ve Levendlerin oluşumu
XIV. yüzyılda, Anadolu beyliklerinde başlayan siyasî-fetihci gelişmeler, yeniden kurulan ordularda, bu boş insanlara iş ve ekmek kapısı sağlamış oluyordu. Osmanlıların idaresinde de Anadolu dışına ve özellikle batıya doğru görülmedik çapta bir hızda gelişen Türk yayılma hareketi ise, Anadolu köyünden kum gibi kaynayan boş insanlar için, karın doyurucu iş alanı açma yönünden, benzersiz önem kazanmıştı.
Reklam
16. Asırda Sosyal Hayatın Bozulması
Bir taraftan bekar yığınları, öte taraftan da servetli tembeller zümresi içkiye, yani (şaraba) düşerek, derneşik hayatın düzeni için şart olan ahlak ve öteki sosyal itibar gibi değerleri kemirip durmakta idiler.
Boş levend birliklerinin Celâli karakterine bürünmesi
Rumelinin yerli Müslüman-Türk halkı arasında levendliğe olan eğilim ilk zamanlarda Anadolu'da olduğundan da kuvvetliydi. Birçok timarlı sipahi de işe karıştıklarından, levend haramîliği "Celalî ayaklanaması" karakterini almaya başlıyordu.
Celali isyanları denince, aslında en az XVI. yüzyılın başlarından beri imparatorlukçu Osmanlı düzeninin değiştirmeye başladığı siyasî ve sosyal koşullarla atbaşı yürüyen ekonomik darlığın üzerine çöktükleri ağır bunalımın, bütün Türkiye üzerinde yarattıkları büyük bir karışıklığın her sınıftan insanları birbirleriyle kanlı kavgaya tutuşturmasından çıkan olayları anlamak gerekir.
Sayfa 14 - Yapı Kredi YayınlarıKitabı okudu
59 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.