Bana göre büyük adam, odur ki, sanattan politikaya kadar, kendi işinde, en önde yürür, dönemeçleri en önce geçer, olanı kavrar, olacağı sezer ve bu kavrayışla sezişe dayanarak yaratır.
Gözlerim çocuk kalmışsa, bu ilk bakışta görülebiliyorsa ne mutlu bana. En korktuğum, en çekindiğim adamlar, gözlerinde bile bir damla çocukluk ışığı kalmamış olanlardır.
GEL DE İNAN
*
Ansiklopedik sözlükler vardır. Bunları her dilde çıkarırlar. Gençler bu kitapları okuyacaklardır da birçok anlamlar, tanınmış adamlar hakkında bir düşünce elde edeceklerdir. Oysa ki bu kitapların çoğu yazıldığı devrin ve onu yazanın o anlam, o adam için beslediği özel düşüncelerden başka bir nesne değildir. İşte örnek diye, suya sabuna pek de dokunmaması gerek olan bir adam için Alman ve Fransız ansiklopedilerinin yazdıklarından bir iki sözü aşağıya geçiriyorum:
Alman ansiklopedisinden:
ŞARLMAYN:
Saksonların, ileri medeniyetin ve en temiz soyun düşmanıydı.
Fransız ansiklopedisinden:
ŞARLMAYN:
Ortaçağın en büyük adamıdır. Her yanda sonu yenmekle biten bir yığın kavgalara girişmiş, imparatorluğun ayrı ayrı soylarını birleştirmek için çalışmıştır.
***
Bundan yüzyıllarca önce ölen bir imparator için iki ulusun iki ansiklopedisi bu kadar ayrı düşünceler yazdıktan sonra, günlük işler için, bilgi, milgi örtüsü altında yutturulmak istenenlere gel de inan.
*
[Orhan Selim / Akşam, 17.4.1935]
*