Hakkında
Edward Osborne Wilson (10 Haziran 1929 - 26 Aralık 2021) Amerikalı bir biyolog, doğa bilimci ve yazardı. Wilson, "Yeni Darwin ", "Darwin'in doğal varisi" veya "21. yüzyılın Darwin'i " lakapları verilen etkili ve ünlü bir biyolog olmuştur. Biyoloji bilimindeki uzmanlık alanı zoolojinin karıncalarla ilgili çalışma alanı olan mirmekoloji idi. Kendisi bu konuda dünyanın önde gelen uzmanlarından biri sayılmıştır ve bu çalışmalarından dolayı ona "Karınca adam" lakabı takılmıştır.
Edward Osborne Wilson, 10 Haziran 1929'da Birmingham, Alabama'da Inez Linnette Freeman ve Edward Osborne Wilson'ın tek çocuğu olarak doğdu. Küçük yaşlardan itibaren doğa tarihi ile ilgilendi. Babası yıllar sonra intihar ederek ölen bir alkolikti. Ailesi, eve kara dul örümcekleri getirmesine ve onları verandada tutmasına izin verirdi. Wilson'un anne ve babası o daha 7 yaşındayken boşanmışlardı.
Ebeveynlerinin boşandığı aynı yıl, Wilson bir balık tutma kazasında bir gözünü kör etti. Stereoskopik görüşünü kaybetmiş olmasına rağmen, küçük böceklerin vücutlarındaki ince izleri ve tüyleri hala görebiliyordu. Memelileri ve kuşları gözlemleme yeteneğinin azalması onu böceklere konsantre olmaya yöneltti.
Dokuz yaşında, Wilson ilk seferlerini Washington DC'deki Rock Creek Park'ta gerçekleştirdi. Böcek toplamaya başladı. Süpürge, elbise askısı ve tülbent torbalardan yapılmış ağları kullanarak onları yakalardı. Bu keşif gezilerine devam etmek, Wilson'ın karıncalara olan hayranlığına yol açtı. Otobiyografisinde, bir gün çürüyen bir ağacın kabuğunu nasıl çekip aldığını ve altında sitronella karıncalarını keşfettiğini anlatıyor. Bulduğu işçi karıncalar "kısa, şişman, parlak sarıydı ve güçlü bir limon kokusu yaydı". Wilson, olayın "onun üzerinde canlı ve kalıcı bir izlenim bıraktığını" söyledi. Ayrıca Kartal İzci ödülünü kazandı ve İzci yaz kampının Doğa Direktörü olarak görev yaptı.
Washington'daki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden bir myrmekolog olan Marion R. Smith'in teşvikiyle Wilson, Alabama'daki tüm karıncalar üzerinde bir araştırma başlattı. Bu çalışma, ABD'de Mobile limanı yakınında ilk ateş karıncaları kolonisini rapor etmesine yol açtı.
Wilson üniversite yerine Birleşik Devletler Ordusuna katılmaya çalıştı. Görme bozukluğu nedeniyle ordu tıbbi muayenesinde başarısız oldu ve bu sebeple orduya katılamadı, ancak Alabama Üniversitesi'ne kaydolmayı başardı ve 1950'de biyoloji alanında lisans ve yüksek lisans derecelerini aldı. 1951'de Wilson doktora amacıyla Harvard Üniversitesi'ne gitti. 1955 yılında doktora derecesini aldı. Yine aynı yıl Irene Kelley ile evlendi.
1956'dan 1996'ya kadar Wilson, Harvard Üniversitesi'nde kaldı. Görevine karınca taksonomisti olarak başladı ve karıncaların mikroevrimlerini, çevresel dezavantajlardan kaçarak ve yeni habitatlara geçerek nasıl yeni türlere dönüştüklerini anlamaya çalıştı. Bu çalışmalarıyla birlikte " Takson döngüsü " teorisini geliştirdi.
1971'de böcek davranışlarının ve diğer hayvanların davranışlarının benzer evrimsel baskılardan etkilendiğini savunan The Insect Societies'i yayınladı. 1973'te Wilson, Harvard Karşılaştırmalı Zooloji Müzesi'nde entomoloji küratörü olarak atandı. 1975'te böcek davranışı teorilerini omurgalılara ve son bölümde insanlara uygulayan Sociobiology: The New Synthesis kitabını yayınladı. İnsanlar arasındaki hiyerarşik sosyal organizasyondan evrimleşmiş ve kalıtsal eğilimlerin sorumlu olduğunu öne sürdü. 1978'de insan kültürünün evriminde biyolojinin rolünü ele alan ve Genel Kurgu Dışı dalında Pulitzer Ödülü kazanan İnsan Doğası Üzerine adlı kitabını yayınladı.
1981'de Charles Lumsden ile işbirliği yaptıktan sonra, bir gen-kültür birlikte evrim teorisi olan Genes, Mind and Culture'ı yayınladı. 1990'da, ikinci Pulitzer Genel Kurgu Dışı Ödülü olan Bert Hölldobler ile birlikte yazdığı Karıncalar'ı yayınladı.
1990'larda, doğa ve sosyal bilimlerin birliği hakkında bir otobiyografi olan The Diversity of Life (1992) ve Consilience: The Unity of Knowledge (1998) adlı kitaplarını yayımladı.
1996'da Wilson, Harvard Üniversitesi'nden resmen emekli oldu ve burada Entomoloji'de Fahri Profesör ve Fahri Küratör pozisyonlarını sürdürmeye devam etti. 2002 yılında 73 yaşında Harvard'dan tamamen ayrıldıktan sonra, iPad için dijital biyoloji ders kitabı da dahil olmak üzere bir düzineden fazla kitap yayınladı.
PEN/EO Wilson Edebiyat Bilimi Yazma Ödülünü finanse eden ve Duke Üniversitesi Nicholas Çevre Okulu'nda "bağımsız bir vakıf" olan EO Wilson Biyoçeşitlilik Vakfı'nı kurdu. Wilson, anlaşmanın bir parçası olarak Duke Üniversitesi'nde özel öğretim görevlisi oldu.
Wilson ve eşi Irene, Lexington, Massachusetts'te yaşıyordu. Catherine adında bir kızı vardı ve Karısı Irene 7 Ağustos 2021 tarihinde vefat etti. Eşinin ölümünden kısa bir süre sonra Wilson, 26 Aralık 2021'de 92 yaşındayken Burlington yakınlarında öldü.
Wilson, çevre savunuculuğu, dini ve etik konulara ilişkin laik-hümanist ve deist fikirleri nedeniyle " sosyobiyolojinin babası" ve " biyoçeşitliliğin babası" olarak anılmıştır. Ekolojik teoriye katkıları arasında, matematiksel etolog Robert MacArthur ile birlikte çalıştığı ada biyocoğrafyası teorisi vardır. Bu teori koruma alanı tasarımı alanının ve Stephen Hubbell'in birleşik tarafsız biyoçeşitlilik teorisinin temelini oluşturmuştur.
Wilson, Harvard Üniversitesi Organizma ve Evrimsel Biyoloji Bölümü için Entomoloji alanında Pellegrino Üniversitesi Araştırma Profesörü, Duke Üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve Şüpheci Soruşturma Komitesi üyesiydi. Nobel Ödüllerini veren İsveç Kraliyet Akademisi, Wilson'a Nobel Ödülleri kapsamında olmayan alanları kapsayacak şekilde tasarlanmış bir ödül olan Crafoord Ödülü'nü verdi. Uluslararası Hümanizm Akademisi'nin hümanist ödüllüydü. İki kez Kurgusal Olmayan Yazılar dalında Pulitzer Ödülü'nü kazandı (1979'da İnsan Doğası Üzerine ve 1991'de Karıncalar için) Ayrıca The Meaning of Human Existence, The Social Conquest of Earth, Letters to a Young Scientist kitapları ile New York Times'ın en çok satan yazarıydı.
Wilson, Time ve Britannica Ansiklopedisi gibi yayınlar tarafından dünyanın en önemli bilim adamlarından ve en etkili insanlarından biri olarak kabul edildi. Dünya çapında 150'den fazla prestijli ödül ve madalya aldı ve 30'dan fazla dünyaca ünlü ve prestijli organizasyon, akademi ve kurumun onursal üyesiydi. Birçok karınca türünün yanı sıra bir kuş ve bir yarasa türü olmak üzere çeşitli hayvan türleri bilimsel olarak onun onuruna adlandırılmıştır.
Tam adı:
Edward Osborne Wilson
Unvan:
Sosyobiyolog, Araştırmacı, Teorisyen, Natüralist, Yazar
Doğum:
Birmingham, Alabama, ABD, 10 Haziran 1929
Ölüm:
Burlington, Massachusetts, ABD, 26 Aralık 2021
Okurlar
30 okur beğendi.
302 okur okudu.
15 okur okuyor.
298 okur okuyacak.
15 okur yarım bıraktı.
Sözler ve Alıntılar
Muhteşem bir giriş
Nedir insan?
Masalcı, efsane yaratıcı ve yaşayan dünyanın yok edicisi. Akıl, duygu ve din laklakasıyla düşünen. Primatların evriminde Pleistosen bölümün sonlarında yaşanan şanslı tesadüf. Biyosferin aklı. Hayal gücü ve keşfetme dürtüsü bakımından muhteşem, ama yine de çökmekte olan bir gezegenin uşağı olmaktansa efendisi olmayı arzulayan. Hayatta kalma ve sonsuza dek gelişme kapasitesiyle doğan ve aynı zamanda biyosferi de ebedi kılma gücüne sahip olan. Fakat kibirli, pervasız, ölümcül bir şekilde kendini, kabilesini ve kısa dönemli istikbalini kayırmaya meyilli. Varsayılan yüksek düzeyli varlıklara karşı yalaka, aşağı yaşam biçimlerine karşı ise aşağılayıcı.
Sayfa 11Kitabı okudu
Ne önceden belirlenmiş bir amaçla burada bulunuyoruz ne de kendi gücümüz dışında başka bir güce karşı sorumluluğumuz var. Bizi kurtaracak olan, dindarlık değil, kendimizi inceleyerek ve anlayarak ulaşacağımız erdemlerdir.
Sayfa 14Kitabı okudu
İradenin - isterseniz ruhun diyelim - fizyolojik mekanizmaların evrimiyle oluşmuş olması tümüyle olasıdır. Ama bu mekanizmalar kesinlikle dünyadaki başka her şeyden daha karmaşıktır...
Thales
Gerçek şu ki, bilinen binlerce din ve mezhep tarafından uydurulan bu hikayelerin hiçbiri doğru değildir. Bugüne kadar eğitimli kişilerin birçoğu, inancının doğru olmadığının, en azından çoğu ayrıntısının tartışılır olduğunun farkına varmıştır. Ne var ki aynı zamanda, Romalı Stoacı düşünür Seneca'nın din hakkında söylediği şu önemli sözleri de kavramışlardır: "Din, sıradan insanlar için doğru, bilge kişiler için yanlış, yöneticiler için ise faydalı bir şeydir."
Sayfa 118Kitabı okudu
En tehlikeli dünya görüşü dünyayı hiç görmemişlerin dünya görüşüdür.
İletiler
Düşünce gücü için paylaşımım da bugün..
Yine de, tarih ve bilim bize bir şey öğrettiyse, tutku ve arzu gerçekle aynı değildir. İnsan zihni tanrılara inanmak için gelişti. Biyolojiye inanmak için gelişmedi. Doğa üstü kabul, beynin geliştiği tarih öncesi boyunca büyük bir avantaj sağladı. Bu nedenle, modern çağın bir ürünü olarak geliştirilen ve genetik algoritmaların altında yer almayan biyolojiyle keskin bir tezat oluşturuyor. Rahatsız edici gerçek, iki inancın gerçekte uyumlu olmadığıdır. Sonuç olarak hem entelektüel hem de dini gerçeğe açlık duyanlar, hiçbir zaman ikisini de tam olarak elde edemezler. 
Edward O. Wilson
Yorumlar ve İncelemeler
