Aynı vatanı paylaşanların bir kısmı köle ise diğer bir kısmı hür olamaz. Ancak müşterek düşman onları birbirine düşürmek için aralarında tercihte bulunur.
.....bir Osmanlı esîrine onu sorduğunda şu cevâbı almıştı:
"Prenses, sizin bana sorduğunuz Hayreddin Paşa,
bizim aramızda Allâh'ın iyi kullarından biri olarak tanınır. Denizlerde dillere destan gazâları vardır. Bu hususta kendisi hakkında aklı hayâli durduracak menkîbeler anlatılmaktadır. Zaten o şahsî ihtirasları peşinde koşan biri olsaydı, leventler onu yalnız bırakırlardı. Barbaroslar batıdaki mânâsıyla küple dolusu şarap içip , câriyelerle günlerini gün eden korsanlar olsalardı, adamlarından hiçkimse onlara itaat etmez ve eşsiz kahramanlıkları
bir sarhoşun boş, kısa ve kanlı cesâret mâcerâlarını geçemezdi. Ona kuvvet ve cesâret veren başka şeyler vardır. Değil sâdece kendisi, leventleri ve arkadaşları da hep cihad erbâbı dürüst kimselerdir. (290)
SOYADI ZENGİN KENDİSİ FAKİR YİĞİDİN AZİZ HATIRASINA...
Üniversitede bir arkadaşımız vardı; soyadı Zengin olsa da ne yazık ki bu cepte değildi... Bununla beraber o son derece mert, zeki, alicenap ve gözü tok bir kişiliğe sahipti. Maddeten zor durumda, evli ve çoluk çocuk sahibi olmasına rağmen, bu zafiyetini kimseye belli etmek istemiyordu. Samimi olduktan sonra: “Ağabey, hazır bir köyde imam olmuştun, çoluk çocuğa da karışmıştın; ne demeye geldin de bizim gibi buralarda sürünüyorsun?” diye sordum.
Anlattı: “İmam olduğum köyde biri vefat etti; gasil, tekfin, telkin derken birkaç gün sonra ölü evinden birçok hediyeler geldi, adetmiş. Pek oralı olmamıştım; yedik, içtik kullandık... Birkaç gün sonra içimden şunlar geçti: “Kocaman köy, şu günlerde ölen biri olmayacak mı ki birşeyler daha gelsin!” Birdenbire: “Ben menfaat için bir kimsenin ölümünü bekleyecek kadar alçalmış mıyım!” dedim ve hemen işi bıraktım ve şimdi buradayız...”
Ona olan muhabbetim bir kaç kat daha atmıştı, okulu kıt-kanaat bitirdi. Ondaki yüksek şahsiyet ve parlak zekânın herkes farkındaydı ama bir partisi, cemaati, vakfı veya bir dayısı yoktu. Şimdi nerelerdedir bilmiyorum ama onun aziz hatırası önünde hürmetle eğiliyorum...