1853-1856 Kırım harbinde Osmanlı devleti, Avrupalı müttefikleri ile beraber yürüttüğü Sivastopol muharebesinden, gerçi galip çıkar. Ama bundan bir fayda sağlayamaz.
Rusya, evveli. Moskova prensliği şeklinde, ilk çekirdeğini teşkil etti (1300). Bu tarih, Anadolu'da Osmanoğulları'nın istiklal tarihi olan (1299) ile başabaş düşer.
Çünkü Balkanlarda, ciddi, köklü ıslahat tedbirlerine ihtiyaç bulunduğu ve bu tedbirlerin şuurlu bir düşünücüsü olan Mithat Paşanın da sürülmesinden sonra, işin tamamen oluruna bırakıldığı da bir gerçekti.