1867 tarihli bir fermanda bir taraftan yabancılara gayrimenkul edinme müsadesi verilirken, Osmanlı vatandaşlarının tabi olduğu şartlara ve Osmanlı mahkemelerine tabi olmaları gereği ifade edildi. Fransız elçisini yorumuna göre bu yeni imtiyaz, Avrupalılara Osmanlı ülkesinden sınırsız maden, ziraat ve orman zenginliklerini işletme hakkını sağlamaktaydı. Avrupa devletleri eski kapitülasyonların sağladığı imtiyazların yenisinde sağlanmadığından şikayetçi idiler; sonunda onlarda verildi.
…
Cumhuriyet dönemine kadar kapitülasyonların kaldırılması, her radikal reform hareketinde ve özellikle laikleşme gayretlerinde temel hedef olmuştur.
Tanzimat, meşrutiyet ve kapitülasyonlarKitabı okuyor
